Uitwisselbare functie in het Rotterdamse arbeidsrecht
In het Nederlandse ontslagrecht, met name bij bedrijfseconomische ontslagen in de Rotterdamse haven- en industriegemeenten, speelt de uitwisselbare functie een centrale rol. Dit concept definieert welke medewerkers in de Maasstad in één selectiepool belanden voor het afspiegelingsbeginsel. Werknemers met vergelijkbare rollen worden vergeleken op basis van leeftijd en anciënniteit om een rechtvaardige ontslagorde te waarborgen.
Definitie van uitwisselbare functie in Rotterdam
Binnen het arbeidsrecht duiden uitwisselbare functies op banen in Rotterdamse ondernemingen die zo gelijkend zijn dat een medewerker zonder veel bijscholing kan wisselen. Dit is essentieel tijdens reorganisaties in sectoren als logistiek en productie, waar werkgevers objectief moeten selecteren om willekeur te vermijden.
Uitwisselbaarheid hangt af van criteria zoals:
- Takenpakket en verantwoordelijkheden: Overeenkomende dagelijkse klussen.
- Benodigde opleiding en expertise: Gelijke kwalificaties en praktijkervaring.
- Werkplekomstandigheden: Locatie in Rotterdam-West of -Zuid, roosters en lichamelijke belasting.
- Herplaatsingskansen: Mogelijkheden op de lokale arbeidsmarkt.
Niet-uitwisselbare rollen vormen aparte selectiepools, waardoor afspiegeling ertussen niet geldt. Meer over het afspiegelingsbeginsel.
Wettelijke grondslag voor Rotterdamse gevallen
De regels voor uitwisselbare functies staan in artikel 7:669 lid 1 BW. Bij UWV-aanvragen voor ontslagvergunningen moet de werkgever pools vormen op basis van uitwisselbare banen; het UWV controleert dit. Bij ontbinding via de kantonrechter (artikel 7:671 BW) toetst de Rechtbank Rotterdam vaak strenger. Hoge Raad-arresten zoals Stichting FNV/Integra (ECLI:NL:HR:2016:162) benadrukken objectieve beoordeling.
Stapsgewijze beoordeling van uitwisselbaarheid
Volg deze methode:
- Functieonderzoek: Analyseer via Hay- of ORBA-systemen.
- Leeftijdscategorieën: Groepeer in stappen van 5-10 jaar (bijv. 25-35, 35-45).
- Anciënniteit: Ontsla eerst jongere kortgedienden.
- Uitzonderingen: Beschermde groepen (65+) of herplaatsing in Rotterdam apart.
Het UWV raadt aan een afspiegelingsstatistiek in te dienen.
Rotterdamse praktijkvoorbeelden
Voorbeeld: Bij een logistiek bedrijf aan de Rotterdamse haven assembleren monteurs A en B identieke containers met dezelfde MBO-3 tools en nachtdiensten. Hun rollen zijn uitwisselbaar: één pool.
Tegenvoorbeeld: Monteur versus havenadministrateur – te verschillend (fysiek vs. bureauwerk), dus separate pools.
Callcenter in Rotterdam Centrum: 'Junior helpdesk' en 'senior helpdesk' zijn uitwisselbaar bij lichte extra taken en korte omscholing.
Rechten en verplichtingen in Rotterdam
Werknemersrechten:
- Inzicht in pools en bezwaar bij UWV of Rechtbank Rotterdam.
- Herplaatsingsvoorrang (artikel 7:669 lid 3 BW).
- Transitievergoeding.
Werkgeversplichten:
- Objectieve pools bewijzen.
- Instemming Gemeente Rotterdam of OR.
- Alternatief werk voorstellen.
Tabel: Uitwisselbaar vs. niet-uitwisselbaar
| Criterium | Uitwisselbaar | Niet uitwisselbaar |
|---|---|---|
| Taken | 85-95% gelijk | Volledig anders |
| Opleiding | Gelijk niveau | MBO vs. HBO |
| Voorbeeld Rotterdam | Havenmonteur sales/logistiek | Monteur vs. planner |
| Gevolg | Één pool, afspiegeling | Separate pools |
Veelgestelde vragen voor Rotterdammers
Moet pooling altijd bij reorganisaties?
Ja, verplicht bij UWV-bedrijfseconomisch ontslag (art. 7:669 BW). Rechtbank Rotterdam is flexibeler bij kleinschalig, maar eist objectiviteit.
Bezwaar tegen pools mogelijk?
Ja, binnen 2 maanden bij Rechtbank Rotterdam. Gebruik functiebeschrijvingen. Neem contact op met Juridisch Loket Rotterdam.
Geldend bij faillissement?
Nee, curator volgt basisregels; afspiegeling minder strikt. Focus op herplaatsing. Meer info.
Unieke functie?
Dan eigen pool. Werkgever moet herplaatsing in Rotterdam onderzoeken.
Tips voor Rotterdamse werknemers en werkgevers
- Documenteer grondig: Functieprofielen, OR-notulen en mails bewaren.
- Betrek de OR: Zij adviseren over pools.
- Zoek hulp bij Juridisch Loket Rotterdam: Gratis advies op locatie of online voor Maasstad-bewoners.
- Raadpleeg Gemeente Rotterdam voor lokale werkgelegenheidsprogramma's.