Orantılı 13. Ay Maaşı
Orantılı 13. ay maaşı, Rotterdam'da kısa süreli istihdam veya yarı zamanlı çalışmalarda yaygın olan, orantılı olarak ödenen ekstra aylık maaş anlamına gelir. Liman şehrindeki çalışanlar, tam bir yıl çalışmadıklarında her zaman tam tutarı almazlar. Bu düzenleme genellikle TİS'lerde ve sözleşmelerde yer alır, ancak bölgedeki işverenler için yasal bir zorunluluk değildir.
Rotterdam'da Neden Orantılı?
Hollanda'da ve özellikle Rotterdamlılar için 13. ay maaşı, değerli bir ikincil çalışma koşuludur. Yıl ortasında işe giriş, ayrılış veya yarı zamanlı saatlerde işveren genellikle orantılı (pro-rata) hesaplama uygular – Latince 'orantılı' anlamına gelir. Bu, liman şirketleri veya lojistik firmaları gibi yerlerde çalışılan süre veya saatlere göre adaleti sağlar.
Örnek: 1 Temmuz'da Rotterdamlı bir işverende işe başlarsanız, altı aylık çalışmadan sonra yarım 13. ay maaşı hakkınız olur. Orantılı olmadan bu, hem çalışan hem işveren için adaletsiz olurdu.
Rotterdam'da Yasal Dayanak
Yasal bir hak yoktur 13. ay maaşına. Bu, isteğe bağlı bir düzenlemedir ve şunlarda yer alır:
- TİS: Metal, inşaat ve lojistik (liman TİS'leri) gibi birçok Rotterdam sektöründe düzenlenir.
- Bireysel iş sözleşmesi: İşvereninizle kişisel anlaşma.
- İşyeri yönetmeliği veya personel elkitabı.
Ücret kuralları Madde 7:623 BW'ye tabidir; 13. ay maaşı ikramiye olarak kabul edilir. Orantılı koşullar TİS veya sözleşmede açıkça belirtilir. Uyuşmazlıkta Rotterdam Mahkemesi kanton yargıcı karar verir (Madde 7:655 BW).
Dikkat: İşten çıkarma veya hastalık farklı kurallar getirebilir. TİS'inizi sendika veya işverenden kontrol edin; Rotterdamlı çalışanlar için geçerlidir.
Orantılı Nasıl Hesaplanır?
Basit: Çalışılan aylar (veya saatler) 12'ye bölünür, aylık maaşla çarpılır.
Adım Adım
- Brüt aylık maaş (ör. €3.000).
- Tam aylar sayısı (ör. Ocak-Ağustos arası 8 ay).
- 8/12 = 0,6667 (%66,67).
- €3.000 x 0,6667 = €2.000.
Yarı zamanlı: Saatlere göre yüzdelik (ör. haftada 24 saat = %50).
| Durum | Çalışılan Dönem | Orantılı Katsayı | Örnek (€3.000 aylık maaş) |
|---|---|---|---|
| Tam yıl | 12 ay | %100 | €3.000 |
| Yıl ortası giriş | 6 ay | %50 | €1.500 |
| Yarı zamanlı (%50) | 12 ay | %50 | €1.500 |
| Giriş + yarı zamanlı | 6 ay %50 | %25 | €750 |
Tatil ücreti (%8) ve yıl sonu ödemeleri bazen paralel ancak ayrı işler.
Rotterdam Uygulaması
Örnek 1: Yıl ortası başlangıç
Rotterdamlı Jan, 1 Nisan'da TİS'li lojistik şirkette başlar. 9 ay (Nisan-Aralık) sonrası: 9/12 = %75. €2.500 aylık maaşla: Aralık'ta €1.875.
Örnek 2: İşten Çıkarma
Marie, 9 ay sonra 1 Ekim'de işten çıkarılır. Sözleşme orantılı öngörür: €3.200'ün 9/12'si = €2.400.
Örnek 3: Hastalık ve Yarı Zamanlı
Piet, 4 ay hasta, 8 ay %80 Rotterdam metal sektöründe çalışır. TİS, hastalık hariç (Hastalık Yasası) çalışılan saatlere göre orantılı hesaplar.
Rotterdamlıların Hakları ve Yükümlülükleri
- Haklar:
- TİS/sözleşmeyi orantılı için kontrol edin.
- Uyuşmazlıkta maaş bordrosu veya UWV yoluyla talep edin.
- Talep süresi 5 yıl (Madde 3:306 BW).
- Yükümlülükler:
- Maaş bordrolarını dikkatle inceleyin.
- Değişiklikleri zamanında bildirin.
- Sözleşme olmadan hak yok.
Sözleşmenizdeki 13. ay maaşı hakkında daha fazla okuyun.
Sıkça Sorulan Sorular
İşveren orantılı ödemek zorunda mı?
Hayır, sadece TİS/sözleşmede varsa. Anlaşma yoksa hak yok. Belgelerinizi kontrol edin.
31 Aralık'ta bitiş?
Genellikle o zamana kadar orantılı, TİS farklı olabilir. Detaylı bilgi isteyin.
Rotterdam'da Geçici Sözleşme?
Evet, süre orantılı. Zincir genellikle sayılır.
Tatil Ücreti ve Orantılı?
Tatil ücreti (Madde 7:634 BW) her zaman saatlere orantılı, bağımsız.
Rotterdam İçin İpuçları
Sorun yaşamayın:
- FNV/CNV veya işverenden TİS kontrol edin.
- Maaş bordrolarını 7 yıl saklayın.
- Başlangıçta yazılı orantılı onayı isteyin.
- Uyuşmazlıkta: Rotterdam Hukuk Loketi (ücretsiz danışmanlık) veya Rotterdam Mahkemesi.
- TİS yardımı için sendika üyesi olun.
Orantılı, Rotterdam çalışma hayatında adil ücret sağlar.