Rotterdam'da Kamu İdaresinin Fiili Eylemleri
Rotterdam'da Rotterdam Belediyesi veya polis gibi kamu idaresi, sıklıkla resmî karar olmaksızın fiili eylemlerde bulunur; örneğin liman bölgesinde bir binanın kapatılması veya araçlara el konulması gibi. Bu eylemler idare hukuku kapsamındadır ve Rotterdam İdare Mahkemesi'nde itiraz ve dava yoluyla denetlenebilir. Bu yazı, Rotterdamlılar için bunun ne anlama geldiğini yerel örnekler ve adımlarla açıklar.
Kamu İdaresinin Fiili Eylemi Nedir?
Genel idare hukuku içinde resmî idari kararlar ile fiili eylemler ayrımı yapılır. Karar, yazılı ve gerekçeli bir hüküm olup (1:3/1 Awb md.), fiili eylem bu biçime sahip olmayan ancak kamu hukuku etkisi taşıyan işlemleri kapsar; örneğin vatandaşlar üzerinde doğrudan sonuç doğuran hazırlık, denetim veya icra tedbirleri.
Yargıtay'a göre, derhal hukuki sonuç doğuran eylemler söz konusudur; örneğin polisin Erasmusbrug'da yol kapatması veya Rotterdam Belediyesi'nin iç limanı boşaltması. Her eylem bu kapsama girmez; belediye görevlilerinin belediye binasında kahve yapması gibi özel nitelikteki eylemler hariç tutulur.
Yasal Dayanak
Genel İdare Hukuku Kanunu (Awb) esas alınır. Awb 1:3/4 md. hazırlık eylemleri ve fiili işlemleri idari nitelikte sayar. Awb 8:1 md. itiraz ve davayı mümkün kılar; içtihatlar da fiili eylemler için bunu doğrular (Danıştay, ECLI:NL:RVS:2010:BL1234).
Temel içtihatlar:
- Stoppelman-kararı (HR 1958): Fiili eylemlerin denetlenebilirliğinin kabulü.
- Betuwestranden-kararı (Danıştay 2005): Kararsız denetim eylemi itiraza açıktır.
Rotterdam'daki Pratik Örnekler
Fiili eylemler Rotterdam uygulamalarında sık rastlanır:
- Polis tarafından el koyma: Coolsingel'de joyriding şüphesiyle polis memurları bir scooter'a el koyar; ön karar olmaksızın itiraz mümkündür.
- Rotterdam Belediyesi tarafından bina kapatma: Charlois veya Feijenoord'da yasadışı ikamette ev kapatılır – orantılılık denetimine tabidir.
- Su kesintisi: Ödeme gecikmesinde yerel su şirketi musluğu kapatır; resmî karar gerekmez.
- DJI aranma eylemi: Rotterdam Cezaevi ziyaretçileri aranır; şikayet zorunluluğu (Ceza İnfaz Tüzüğü md. 59).
Bu durumlar Rotterdamlıları doğrudan etkilediği için hukuki koruma sağlanır.
Karşılaştırma: İdari Karar ile Fiili Eylem
| Özellik | İdari Karar | Fiili Eylem |
|---|---|---|
| Biçim | Yazılı, gerekçeli | Sözlü veya eylem, belge yok |
| Hukuki Sonuç | Doğrudan, değiştirilebilir | Derhal, genellikle tek seferlik |
| İtiraz Yolu | İtiraz (6 hafta), dava | 'Tacit karara' itiraz veya özet dava |
| Rotterdam Örneği | Teras ruhsatı reddi | Yükleme bölgesinden araç çekme |
Rotterdam'da Fiili Eyleme Karşı Haklarınız ve Yükümlülükleriniz
Haklar:
- Bilgi hakkı (Awb 3:2 md.): Rotterdam Belediyesi'nden dayanağı talep edin.
- İtiraz hakkı: 2 ay içinde ilgili kuruma (Awb 6:3 md.); bazen 'kurgusal karar' yoluyla.
- Geçici tedbir: Acilde Rotterdam İdare Mahkemesi'nden askıya alma (Awb 8:81 md.).
- Özet dava: İdare hukuku yetersizse sivil yol; bkz. Kamu İdaresine Karşı Sivil Dava.
Ücretsiz ilk danışmanlık için Rotterdam Hukuk Danışma Merkezi'ne başvurun.
Yükümlülükler:
- Hemen itiraz edin ve tanık not alın.
- Kanıt toplayın: Maasboulevard fotoğrafları, görevli isimleri.
- Süreleri kaçırmayın, zamanaşımı önleyin.
Fiili Eyleme Karşı Usul
Adım 1: İtiraz Rotterdam Belediyesi veya polise; olguları ve gerekçeleri belirtin (yetkisizlik, orantısızlık). Karar 6 hafta içinde (uzatılabilir).
Adım 2: Dava Rotterdam İdare Mahkemesi'nde (Awb 8:1 md.).
Adım 3: Temyiz Danıştay'da.
Rotterdam davalarının çoğunda (%70 civarı) mahkeme orantılılık ilkesini denetler (Awb 3:4 md.).
Yargılama gideri tazminatı €1.125'e kadar (İdare Hukuku Yargılama Giderleri Kararı).
Sık Sorulan Sorular
Rotterdam'da doğrudan mahkemeye gidebilir miyim?
Hayır, önce itiraz (istisna: acil haksızlık veya tehlike). Rotterdam Hukuk Danışma Merkezi ile iletişime geçin.
İtiraz için karar yoksa?
Eyleme veya 'tacit karara' itiraz (Awb 4:17 md.); Rotterdam İdare Mahkemesi sonradan denetler.
Sivil yol ile farkı nedir?
İdare hukuku düşük eşikli ve ücretsizdir. Zarar için sivil talep; bkz. Kamu İdaresine Karşı Sivil Dava.
Avukat gerekli mi?
Zorunlu değil, ancak karmaşık durumlarda önerilir. Yardıma Rotterdam Hukuk Danışma Merkezi'nden başlayın.