Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter. Je vraagt dit aan als je niet kunt wachten op de uitkomst van bezwaar of beroep.
Wat is een voorlopige voorziening?
Een voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel die geldt totdat er een definitieve beslissing is. De voorzieningenrechter kan bijvoorbeeld:
- Een besluit schorsen
- Een voorlopige regeling treffen
- De werking van een besluit opschorten
Wanneer aanvragen?
Een voorlopige voorziening is zinvol bij:
- Dreigende onomkeerbare gevolgen
- Sloop- of bouwplannen die doorgaan
- Stopzetting van een uitkering
- [Intrekking van een vergunning](https://rechtshulprotterdam.nl/encyclopedie/procedure-voornemen-intrekking)
Voorwaarden
- Je moet bezwaar of beroep hebben ingediend (of gelijktijdig)
- Er moet spoedeisend belang zijn
- Afweging van belangen moet in jouw voordeel uitvallen
Procedure
| Stap | Toelichting |
| Verzoekschrift | Indienen bij de rechtbank |
| Griffierecht | € 50 (sociaal) of € 187 (overig) |
| Zitting | Meestal binnen 2-4 weken |
| Uitspraak | Vaak mondeling na de zitting |
Kortsluiting
De voorzieningenrechter kan 'kortsluiten': direct uitspraak doen in de hoofdzaak als de zaak duidelijk is. Dan is de bodemzaak ook meteen beslist.
Veelgestelde vragen
Hoe snel beslist de voorzieningenrechter?
Meestal binnen 2-4 weken. Bij extreme spoed soms binnen dagen.
Is de voorlopige voorziening definitief?
Nee, het is een tijdelijke maatregel. De definitieve beslissing volgt in de hoofdzaak.
Wat als mijn verzoek wordt afgewezen?
Dan geldt het oorspronkelijke besluit. Je bodemzaak (bezwaar/beroep) loopt wel door.
## Veelgestelde vragen
**Kan ik een voorlopige voorziening aanvragen zonder bezwaar of beroep te hebben ingediend?**
Nee, je moet gelijktijdig of al bezwaar of beroep hebben ingediend tegen het besluit. Een voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel binnen een lopende procedure. Zonder bezwaar of beroep ontbreekt de juridische basis voor de rechter om een voorlopige beslissing te nemen. Dien dus eerst bezwaar in bij het bestuursorgaan of beroep bij de rechtbank voordat je een verzoek indient.
**Hoe bewijs ik dat er spoedeisend belang is?**
Je moet aantonen dat uitstel tot de definitieve uitspraak onaanvaardbare gevolgen heeft. Bijvoorbeeld: dreigende sloop van je huis, stopzetting van een uitkering waardoor je in financiële problemen komt, of gezondheidsrisico’s door een besluit. Verzamel bewijs zoals brieven, financiële overzichten, medische verklaringen of foto’s. Leg in je verzoekschrift duidelijk uit waarom wachten op de bodemprocedure onredelijk is.
**Wat zijn de kosten van een voorlopige voorziening en wie betaalt deze?**
Je betaalt griffierecht: €50 voor sociale zaken (bijv. uitkeringen, bijstand) of €187 voor overige zaken. Als je wint, kun je de kosten soms verhalen op de tegenpartij, maar dit is niet gegarandeerd. Bij financiële problemen kun je een verzoek tot griffierechtverlaging of -kwijtschelding indienen bij de rechtbank. Advocatenkosten zijn vaak niet vergoed, tenzij de rechter anders beslist.
**Wat gebeurt er als de rechter ‘kortsluit’ en direct in de hoofdzaak beslist?**
Bij kortsluiting behandelt de voorzieningenrechter meteen de hoofdzaak (bezwaar of beroep) en doet een definitieve uitspraak. Dit gebeurt als de zaak eenvoudig is en er geen nader onderzoek nodig is. Je hoeft dan niet meer naar de bodemprocedure. Let op: je kunt hiertegen meestal geen hoger beroep instellen, dus de uitspraak is direct bindend. Overleg met een jurist of dit in jouw voordeel werkt.
**Kan ik in hoger beroep als mijn verzoek voor een voorlopige voorziening wordt afgewezen?**
Nee, tegen de afwijzing van een voorlopige voorziening kun je meestal geen hoger beroep instellen. Wel kun je een nieuw verzoek indienen als de omstandigheden veranderen, bijvoorbeeld als er nieuwe feiten zijn of als de spoedeisendheid toeneemt. De bodemprocedure (bezwaar of beroep) loopt gewoon door, dus je kunt alsnog een definitieve uitspraak afwachten.
**Hoe bereid ik me voor op de zitting bij de voorzieningenrechter?**
Zorg dat je alle relevante documenten bij je hebt, zoals het besluit waar je tegen procedeert, je bezwaar- of beroepschrift, en bewijs voor spoedeisend belang. Oefen je argumenten en anticipeer op vragen van de rechter. Je mag zelf spreken, maar een advocaat of juridisch adviseur kan je bijstaan. Wees kort en duidelijk: de zitting duurt vaak maar 10-15 minuten. Kom op tijd en kleed je netjes.
**Wat is het verschil tussen schorsing en een voorlopige regeling?**
Bij schorsing stopt de werking van het besluit tijdelijk, bijvoorbeeld een sloopvergunning of intrekking van een uitkering. Een voorlopige regeling gaat verder: de rechter bepaalt zelf hoe de situatie tijdelijk wordt geregeld, bijvoorbeeld door een uitkering tijdelijk door te betalen of bouwwerkzaamheden te beperken. Schorsing is vaak eenvoudiger aan te vragen, terwijl een voorlopige regeling meer maatwerk vereist en zwaarder wordt getoetst.
### TL;DR
Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter om tijdelijke oplossingen te bieden als wachten op een definitieve uitspraak onaanvaardbaar is. Je moet al bezwaar of beroep hebben ingediend en aantonen dat er spoedeisend belang is. De procedure duurt meestal 2-4 weken en kan leiden tot schorsing van een besluit of een voorlopige regeling.
### Key Takeaways
- Een voorlopige voorziening vraag je aan bij dreigende onomkeerbare schade, zoals sloop, uitkeringsstop of intrekking van een vergunning.
- Je moet gelijktijdig of al bezwaar/beroep hebben ingediend en spoedeisend belang aantonen.
- De rechter beslist snel (meestal binnen 2-4 weken) en kan het besluit schorsen of een voorlopige regeling treffen.
- Griffierecht bedraagt €50 (sociaal) of €187 (overig), en advies van een jurist wordt aangeraden.
- Een afwijzing betekent niet het einde: de bodemprocedure loopt door en je kunt soms een nieuw verzoek indienen.