Vertrouwensbeginsel bestuursrecht Rotterdam

Vertrouwensbeginsel bestuursrecht Rotterdam

Het vertrouwensbeginsel in het Rotterdamse bestuursrecht waarborgt Rotterdammers tegen onverwachte omkeringen van overheidsbesluiten. Een bestuursorgaan, zoals de Gemeente Rotterdam, moet vasthouden aan de verwachtingen die het zelf heeft gecreëerd bij burgers, behalve bij uitzonderlijke situaties. Dit principe bevordert rechtszekerheid en voorkomt schade door ambtelijke toezeggingen of mededelingen.

Wat houdt het vertrouwensbeginsel in?

In het bestuursrecht is het vertrouwensbeginsel een hoeksteen die het bestuur verplicht om het vertrouwen te eren dat burgers opwekken door uitspraken, toezeggingen of handelen. Voorbeeld: een medewerker van de Gemeente Rotterdam belooft telefonisch een vergunning, en u investeert daarop. Het bestuur kan dat later niet eenzijdig intrekken.

Dit vloeit voort uit de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (ABBB) in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Voor Rotterdammers betekent het dat u kunt rekenen op consistentie van lokale overheden.

Wettelijke grondslag

Artikel 3:46 Awb codificeert dit: "Het bestuursorgaan is verplicht het vertrouwen te respecteren dat het bij een belanghebbende heeft gewekt." Dit artikel vertaalt Raad van State-jurisprudentie naar wet. Verwant zijn artikel 3:4 Awb (zorgvuldigheid) en artikel 4:42 Awb (intrekking). De Rechtbank Rotterdam past dit toe in lokale zaken, met verwijzingen naar arresten als ABRS 22 december 1993, AB 1994, 143.

Lees meer in ons artikel over intrekking en wijziging van besluiten. Bij vragen: contacteer het Juridisch Loket Rotterdam.

Wanneer wekt een mededeling vertrouwen op?

Drie cumulatieve voorwaarden:

1. Concreet en persoonlijk: Gericht op u als Rotterdammer, geen algemene publicatie.
2. Toerekenbaar aan het bestuur: U mag aannemen dat de Gemeente Rotterdam of Rechtbank Rotterdam erachter staat.
3. Niet overduidelijk foutief: U hoefde niet te weten dat het onjuist was.

Algemene beleidsstukken tellen niet, maar een specifieke e-mail van een Rotterdamse ambtenaar wel.

Toepassing bij intrekking van besluiten

Bij intrekking (art. 4:42 Awb) remt het vertrouwensbeginsel het bestuur. Intrekken mag niet als:

• U als burger ernstig wordt getroffen.
• Algemeen belang niet zwaarder weegt dan uw vertrouwen.
• Geen bijzondere omstandigheden zoals bedrog of nieuwe onrechtmatigheid.

De afweging is key: langdurige besluiten, zoals bij Rotterdamse bouwprojecten, versterken het vertrouwen.

Praktijkvoorbeelden uit Rotterdam

Voorbeeld 1: Omgevingsvergunning
Een Rotterdammer ontvangt een vergunning van de Gemeente Rotterdam voor een aanbouw. Na 18 maanden intrekking door een fout: de Rechtbank Rotterdam en Raad van State beschermden het vertrouwen wegens geïnvesteerde bouwkosten (ABRS 15 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1696, vergelijkbaar met lokale zaken).

Voorbeeld 2: Subsidie
Een havenondernemer in Rotterdam krijgt subsidie van de provincie Zuid-Holland voor verduurzaming. Later intrekking door budget: vertrouwen blokkeert dit bij reeds gedane investeringen.

Voorbeeld 3: Lokale toeslag
De Gemeente Rotterdam bevestigt per brief een bijzondere bijstand. Herroeping faalt omdat de brief specifiek vertrouwen wekte; win in bezwaar bij de Rechtbank Rotterdam.

Rechten en verplichtingen

Vergelijking met verwante beginselen

Veelgestelde vragen