Stiefouderadoptie

Stiefouderadoptie is de adoptie van een kind door de partner van een ouder. De stiefouder wordt dan de juridische ouder van het kind, naast de biologische ouder.

Wanneer stiefouderadoptie?

Stiefouderadoptie kan worden overwogen als:

• De andere biologische ouder is overleden
• De andere biologische ouder is onbekend
• De andere biologische ouder is uit de ouderlijke macht gezet
• De andere biologische ouder stemt in met adoptie

Voorwaarden

Voorwaarde	Toelichting
Relatie met ouder	Getrouwd, geregistreerd partnerschap of 3+ jaar samenwonend
Verzorging	Minimaal 1 jaar het kind verzorgd
Leeftijdsverschil	Stiefouder minimaal 18 jaar ouder dan kind
Belang kind	Adoptie moet in belang van het kind zijn

Toestemming

Voor stiefouderadoptie is toestemming nodig van:

• De partner (de biologische ouder)
• De andere biologische ouder (als deze gezag heeft of contact)
• Het kind vanaf 12 jaar

Vervangende toestemming

Als de andere biologische ouder geen toestemming geeft, kan de rechter vervangende toestemming geven als:

• Het kind niets meer van die ouder te verwachten heeft, of
• De weigering misbruik van het toestemmingsrecht is

Gevolgen

• Stiefouder wordt juridisch ouder
• Band met andere biologische ouder wordt verbroken
• Kind kan naam van stiefouder krijgen
• Kind wordt erfgenaam van stiefouder
• Onderhoudsplicht andere biologische ouder vervalt

Procedure

1. Verzoekschrift bij rechtbank via advocaat
2. Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek
3. Zitting bij de rechter
4. Rechter spreekt adoptie uit

Verliest mijn kind contact met de andere ouder na stiefouderadoptie?

Na stiefouderadoptie is er juridisch geen band meer met de andere ouder. Of er nog contact is, hangt af van afspraken. De rechter kan bij de adoptie een omgangsregeling vaststellen.

Kan de biologische ouder de adoptie tegenhouden?

Als de biologische ouder geen toestemming geeft, kan de rechter toch vervangende toestemming verlenen als dit in het belang van het kind is en de ouder het kind verwaarloost of geen contact heeft.

Verandert de naam van mijn kind automatisch?

Nee, bij de adoptie-uitspraak kan worden verzocht om naamswijziging. Het kind kan de naam van de stiefouder krijgen of een dubbele naam. De rechter beslist hierover.

## Veelgestelde vragen **Hoe lang duurt de procedure voor stiefouderadoptie?** De procedure duurt gemiddeld 6 tot 12 maanden. Het begint met het indienen van een verzoekschrift via een advocaat. Vervolgens doet de Raad voor de Kinderbescherming een onderzoek (circa 3 maanden). Daarna volgt een zitting bij de rechter, die binnen enkele maanden een uitspraak doet. Vertraging kan optreden als de andere biologische ouder bezwaar maakt of als het onderzoek complex is. **Wat zijn de kosten van stiefouderadoptie?** De kosten variëren, maar reken op €1.500 tot €3.500. Dit omvat griffierechten (ca. €300), advocaatkosten (€1.000–€2.500) en eventuele kosten voor de Raad voor de Kinderbescherming. Bij een laag inkomen kun je in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand (toevoeging). Vraag je advocaat om een kostenraming. **Kan mijn kind beide achternamen dragen na adoptie?** Ja, bij de adoptie-uitspraak kun je verzoeken om een dubbele achternaam (bijv. [biologische ouder]-[stiefouder]). De rechter beslist hierover, maar stemt meestal in als het kind ouder dan 12 jaar is en zelf instemt. Bij jongere kinderen wordt gekeken naar het belang van het kind, zoals naamsverwarring voorkomen. **Wat gebeurt er als de andere biologische ouder plotseling weer contact zoekt na adoptie?** Na stiefouderadoptie vervalt de juridische band met de andere biologische ouder, inclusief onderhoudsplicht. Contact is dan een privéaangelegenheid en kan niet juridisch afgedwongen worden. Als de stiefouder en biologische ouder hierover afspraken willen maken, kan dat via een omgangsregeling, maar dit is niet verplicht. **Moet mijn kind zelf toestemming geven voor de adoptie?** Ja, als je kind 12 jaar of ouder is, is zijn of haar toestemming verplicht. Jongere kinderen worden gehoord als ze 10 jaar of ouder zijn, maar hun mening is niet bindend. De rechter weegt de wens van het kind mee in de beslissing, vooral als het kind begrijpt wat adoptie inhoudt. **Kan ik mijn stiefkind adopteren als ik ongehuwd samenwoon?** Ja, maar alleen als jullie minimaal 3 jaar samenwonen én gedurende die periode het kind hebben verzorgd. Bij kortere samenwoonduur is adoptie alleen mogelijk als jullie getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Bewijs van samenwonen (bijv. via een samenlevingscontract) is vereist. **Wat gebeurt er met de erfenis als ik mijn stiefkind adopteer?** Na adoptie heeft je stiefkind dezelfde erfrechten als een biologisch kind. Het kind erft automatisch uit jouw nalatenschap (en die van je familie), tenzij je een testament opstelt met andere regels. De andere biologische ouder verliest zijn/haar erfrecht. Overleg met een notaris als je specifieke wensen hebt. ### TL;DR Stiefouderadoptie maakt je juridisch ouder van je stiefkind, maar vereist toestemming van de andere biologische ouder (of vervangende toestemming van de rechter). De procedure duurt 6–12 maanden en heeft verstrekkende gevolgen, zoals het verbreken van de band met de andere ouder en erfrechtelijke wijzigingen. Het belang van het kind staat altijd centraal. ### Key Takeaways - Stiefouderadoptie is alleen mogelijk als de andere biologische ouder is overleden, onbekend is, geen gezag heeft of instemt (of als de rechter toestemming vervangt). - Je moet minimaal 1 jaar voor het kind hebben gezorgd en minimaal 18 jaar ouder zijn dan het kind. - De adoptie verbreekt de juridische band met de andere biologische ouder, inclusief onderhoudsplicht en erfrecht. - Kinderen vanaf 12 jaar moeten zelf toestemming geven; jongere kinderen worden gehoord als ze 10+ zijn. - De procedure verloopt via de rechtbank en vereist een advocaat en onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming.