Een samenlevingscontract is een overeenkomst tussen partners die samenwonen maar niet trouwen. Je legt afspraken vast over geld, woning en wat er gebeurt als je uit elkaar gaat.
Wat is een samenlevingscontract?
Een samenlevingscontract is een notariële of onderhandse akte waarin samenwonende partners afspraken maken over:
- Eigendom van bezittingen
- Verdeling van kosten
- Wat er gebeurt bij uit elkaar gaan
- Pensioenafspraken
Waarom een samenlevingscontract?
| Voordeel | Toelichting |
|---|
| Duidelijkheid | Helder wie wat betaalt en bezit |
| Bescherming | Afspraken bij uit elkaar gaan |
| Partnerpensioen | Nodig voor nabestaandenpensioen |
| Erfrecht | Mogelijkheid tot verblijvingsbeding |
| Belasting | Fiscaal partnerschap mogelijk |
Notarieel of onderhands?
- Onderhands: zelf opgesteld, gratis, maar minder rechtskracht
- Notarieel: bij notaris, kosten € 300-500, meer rechtskracht en nodig voor sommige regelingen
Wat regel je in een samenlevingscontract?
- Verdeling kosten huishouding
- Eigendom van inboedel en bezittingen
- Afspraken over de woning
- Verblijvingsbeding (wie krijgt de woning bij overlijden)
- Partnerpensioen
- Wat er gebeurt bij beëindiging relatie
Veelgestelde vragen
Is een samenlevingscontract verplicht?
Nee, maar zonder contract heb je weinig rechten. De wet regelt bijna niets voor samenwoners.
Hebben samenwoners recht op alimentatie?
Nee, tenzij je dit in het samenlevingscontract hebt afgesproken. Dit heet een alimentatiebeding.
Wat als we uit elkaar gaan zonder contract?
Dan geldt: wat van jou is blijft van jou. Gezamenlijke spullen worden verdeeld, maar dit kan tot conflicten leiden.
## Veelgestelde vragen
**Hoeveel kost een notarieel samenlevingscontract?**
Een notarieel samenlevingscontract kost gemiddeld tussen €300 en €500, afhankelijk van de complexiteit en de tarieven van de notaris. Dit bedrag is inclusief advies en registratie. Een onderhands contract is gratis, maar biedt minder rechtsbescherming en is niet geschikt voor bijvoorbeeld partnerpensioen of een verblijvingsbeding. Vraag altijd een offerte bij meerdere notarissen voor de beste prijs.
**Kunnen we een samenlevingscontract later nog wijzigen?**
Ja, een samenlevingscontract kan altijd gewijzigd worden, maar dit moet schriftelijk gebeuren en door beide partners ondertekend. Bij een notarieel contract is een notariële akte vereist voor wijzigingen. Het is verstandig om het contract periodiek te evalueren, bijvoorbeeld bij grote levensgebeurtenissen zoals de aankoop van een huis of de geboorte van een kind.
**Wat is het verschil tussen een samenlevingscontract en een testament?**
Een samenlevingscontract regelt afspraken tussen partners tijdens het samenwonen en bij een eventuele scheiding, zoals kostenverdeling en eigendom. Een testament regelt wat er gebeurt met je bezittingen na overlijden. Voor samenwoners is een testament extra belangrijk, omdat zij zonder testament geen erfrechtelijke aanspraken op elkaars nalatenschap hebben.
**Hoe werkt een verblijvingsbeding in een samenlevingscontract?**
Een verblijvingsbeding zorgt ervoor dat de langstlevende partner het recht heeft om in de gezamenlijke woning te blijven wonen na het overlijden van de ander. Dit voorkomt dat de woning verkocht moet worden of dat erfgenamen de partner kunnen uitzetten. Dit beding is alleen mogelijk bij een notarieel samenlevingscontract en moet goed worden afgestemd met een testament.
**Kunnen samenwoners met een contract ook fiscaal partners worden?**
Ja, met een notarieel samenlevingscontract kun je fiscaal partnerschap aanvragen bij de Belastingdienst. Dit geeft recht op belastingvoordelen, zoals het verdelen van aftrekposten en het overdragen van vermogen zonder belastingheffing. Voorwaarde is dat je minimaal zes maanden samenwoont en beiden in Nederland woont of werkt. Een onderhands contract is hiervoor niet voldoende.
**Wat gebeurt er met gezamenlijke schulden als we uit elkaar gaan?**
Bij een scheiding blijf je beiden aansprakelijk voor gezamenlijke schulden, tenzij anders is afgesproken in het samenlevingscontract. Het is belangrijk om hier duidelijke afspraken over te maken, bijvoorbeeld wie welke schuld overneemt. Zonder contract kan een schuldeiser beide partners aanspreken, ook als de schuld oorspronkelijk door één persoon is aangegaan.
**Is een samenlevingscontract ook geldig in het buitenland?**
De geldigheid van een Nederlands samenlevingscontract in het buitenland hangt af van de lokale wetgeving. In veel Europese landen wordt een notarieel contract erkend, maar buiten Europa is dit vaak niet het geval. Als je van plan bent om te verhuizen, laat je contract dan controleren door een jurist in het betreffende land om onaangename verrassingen te voorkomen.
### TL;DR
Een samenlevingscontract biedt duidelijkheid en bescherming voor samenwonende partners, vooral bij financiën, eigendom en scheiding. Een notarieel contract is duurder maar biedt meer rechtszekerheid en is nodig voor zaken als partnerpensioen en een verblijvingsbeding. Zonder contract gelden er nauwelijks wettelijke rechten voor samenwoners.
### Key Takeaways
- Een samenlevingscontract is niet verplicht, maar sterk aanbevolen voor samenwoners om conflicten te voorkomen.
- Een notarieel contract (€300-500) biedt meer bescherming dan een onderhands contract, vooral bij partnerpensioen en erfrecht.
- Belangrijke onderwerpen om te regelen: kostenverdeling, eigendom, verblijvingsbeding en afspraken bij scheiding.
- Samenwoners hebben zonder contract geen recht op alimentatie of erfrecht, tenzij dit expliciet is vastgelegd.
- Een samenlevingscontract kan later gewijzigd worden, maar dit moet schriftelijk en bij notariële contracten via een notaris.