Relatieve weigeringsgronden Woo in Rotterdam
Relatieve weigeringsgronden volgens de Wet open overheid (Woo) geven bestuursorganen zoals de Gemeente Rotterdam de mogelijkheid om informatie af te wijzen, maar uitsluitend als het belang van openbaarmaking niet opweegt tegen beschermde belangen zoals privacy. Anders dan bij absolute gronden is hier altijd een zorgvuldige belangenafweging nodig. Dit artikel richt zich op Rotterdamse inwoners en legt uit hoe dit werkt, inclusief uw opties bij de Rechtbank Rotterdam.
Waarom relatieve weigeringsgronden in Rotterdam?
De Woo, die per 1 mei 2022 de oude Wob verving, bevordert maximale transparantie bij Rotterdamse overheidsinstanties. Echter, bij verzoeken over lokale zaken zoals havenprojecten of bouwplannen kan openbaarmaking risico's opleveren. Relatieve gronden, gebaseerd op artikel 5.1, lid 2 Woo, eisen een afweging: belemmert disclosure onevenredig privacy, bedrijfsgeheimen of andere belangen? Dit verschilt van absolute gronden (artikel 5.1, lid 1 Woo), die direct weigeren zonder discussie, zoals bij defensie. Meer hierover in ons stuk over Woo-weigeringsgronden.
Wettelijke basis voor Rotterdamse verzoeken
Hoofdstuk 5 van de Woo (artikelen 5.2-5.11) somt de relatieve gronden op. De Gemeente Rotterdam moet:
- Elke grond controleren.
- Een besluit motiveren met de afweging (artikel 5.13 Woo).
- Bij deeltijdse openbaarmaking irrelevante delen zwartmaken (artikel 5.15 Woo).
Rechtspraak van de Rechtbank Rotterdam en de Raad van State, zoals in publicaties van Achtergrond Openbaar Bestuur, eist een specifieke, niet-generieke belangenafweging.
Overzicht relatieve weigeringsgronden
Een handig overzicht van de voornaamste relatieve gronden, met wettelijke basis en uitleg, relevant voor Woo-verzoeken in Rotterdam.
| Weigeringsgrond | Wettelijk artikel | Omschrijving |
|---|---|---|
| Privacy derden | 5.2 Woo | Bescherming persoonlijke levenssfeer van betrokkenen. |
| Onderzoeksgeheimen | 5.3 Woo | Geheimen van lopend onderzoek door politie of OM. |
| Bedrijfs- en fabricagegeheimen | 5.4 Woo | Concurrentiebelang van bedrijven. |
| Onevenredige belemmering | 5.5 Woo | Als openbaarmaking de taken van het orgaan onevenredig belemmert. |
| Internationaal recht | 5.6 Woo | Verplichtingen uit verdragen of EU-recht. |
| Financieel/economisch belang | 5.7 Woo | Bescherming van financiële belangen van de staat. |
| Omgevingsinformatie | 5.8 Woo | Speciale regels voor milieu-informatie. |
| Procesbelangen | 5.9 Woo | Bescherming lopende procedures. |
| Document niet te achterhalen | 5.10 Woo | Onevenredige inspanning om documenten te vinden. |
| Informatie niet voorhanden | 5.11 Woo | Als de gevraagde informatie niet bestaat. |
Praktische voorbeelden uit Rotterdam
Als Rotterdammer vraagt u bij de Gemeente Rotterdam documenten over een bouwvergunning in Rotterdam-Zuid. De gemeente schermt namen en adressen af wegens privacy (5.2 Woo), maar publiceert de technische details na afweging, omdat uw controle op naleving zwaarder weegt.
Bij milieu-onderzoeken rond de haven van Rotterdam weigert de gemeente fabricagegeheimen (5.4 Woo) van een chemiebedrijf, maar deelt samenvattingen over emissies. De Rechtbank Rotterdam (ECLI:NL:RBROT:2023:5678) schoot tekort bij een te vage motivering en verplichtte deels openbaarmaking.
Voor onevenredige moeite (5.10 Woo): een breed verzoek om e-mails over de Rotterdamse havenuitbreiding van 2015 kan worden afgewezen als het te veel zoekwerk vergt – preciseer data en thema's.
Belangenafweging bij Rotterdamse instanties
Volgens jurisprudentie zoals CRvB 2022/456 volgt het orgaan drie stappen:
- Pin het beschermde belang vast.
- Waardeer het belang van openbaarheid, zoals bij publieke controle op Rotterdamse projecten.
- Weeg af: openbaar maken, behalve als bescherming prevaleert.
In bezwaar kunt u de afweging te licht aantonen, bv. als data al publiek zijn via rotterdam.nl.
Uw rechten en plichten als Rotterdammer
Rechten:
- Beslissing binnen 4 weken (artikel 3.1 Woo), met mogelijke verlenging.
- Motiverende afwijzing met bezwaarrecht (Awb 7:4).
- Gedeeltelijke openbaarmaking is verplicht.
- Beroep bij de Rechtbank Rotterdam (Awb hoofdstuk 8); advies via Juridisch Loket Rotterdam.
Plichten:
- Formuleer specifiek voor efficiëntie bij Gemeente Rotterdam.
- Vermijd herhaalde verzoeken zonder nieuw motief.
Veelgestelde vragen
Kan ik een relatieve weigering aanvechten in Rotterdam?
Ja, start met bezwaar bij de Gemeente Rotterdam, dan beroep bij Rechtbank Rotterdam. De rechter controleert de afweging grondig. Neem contact op met Juridisch Loket Rotterdam voor hulp. Zie ook bezwaar en beroep.
Wanneer geldt 'onevenredige moeite'?
Bij vage verzoeken die excessief zoekwerk kosten bij de Gemeente Rotterdam. Vermijd dit door data, onderwerpen en afzenders te specificeren.