Pleegouders hebben specifieke rechten en plichten. Ze verzorgen het kind dagelijks, maar het gezag ligt meestal bij de ouders of een voogd. Na verloop van tijd groeien de rechten.
Dagelijkse verzorging
Pleegouders zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse verzorging:
- Eten, drinken, slapen
- Naar school brengen en halen
- Huiswerk en vrijetijdsactiviteiten
- Medische zorg bij kleine klachten
- Dagelijkse opvoedingsbeslissingen
Beslissingen en gezag
| Wie beslist | Welke beslissingen |
|---|
| Pleegouders | Dagelijkse zaken, huishoudelijke regels |
| Ouders/voogd | Grote beslissingen: school, medisch, religie |
| In overleg | Vakanties, sport, grote aankopen |
Recht op informatie
Pleegouders hebben recht op informatie over:
- De achtergrond van het kind
- Medische gegevens
- De reden van plaatsing
- Het hulpverleningsplan
- Contacten met de ouders
Blokkaderecht
Na een jaar verzorging krijgen pleegouders het blokkaderecht. Dit betekent:
- Het kind mag niet zonder toestemming pleegouders worden weggehaald
- Pleegouders kunnen terugplaatsing naar ouders blokkeren
- De rechter beslist bij verschil van mening
Pleegoudervoogdij
Bij langdurige plaatsing kunnen pleegouders voogdij aanvragen:
- Meer zeggenschap over grote beslissingen
- Minder bemoeienis van instanties
- Ouderlijk gezag is dan beëindigd
- Begeleiding blijft beschikbaar
Plichten van pleegouders
- Het kind goed verzorgen en opvoeden
- Meewerken aan contact met de ouders
- Overleggen met de gezinsvoogd/voogd
- Informatie delen over de ontwikkeling van het kind
- Het hulpverleningsplan volgen
Klachten en geschillen
Bij problemen kunt u terecht bij:
- Uw pleegzorgbegeleider
- De klachtencommissie van de pleegzorgorganisatie
- De Kinderombudsman
- Het AKJ (Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg)
Mag ik met het pleegkind op vakantie naar het buitenland?
Hiervoor is toestemming nodig van degene die het gezag heeft (ouders of voogd). Bij gedwongen plaatsing moet ook de gecertificeerde instelling toestemming geven. Vraag dit ruim van tevoren aan.
Wat als de ouders het kind terug willen?
Als u het blokkaderecht heeft (na 1 jaar), kunt u terugplaatsing blokkeren. De rechter beslist dan wat in het belang van het kind is. Zonder blokkaderecht hebben ouders in principe recht op terugplaatsing.
Kan ik het pleegkind adopteren?
In sommige gevallen is adoptie mogelijk, maar dit is een grote stap. Het gezag van de ouders moet dan zijn beëindigd. Bespreek de mogelijkheden met uw pleegzorgbegeleider.
## Veelgestelde vragen
**Wat mag ik als pleegouder zelf beslissen over het pleegkind?**
Als pleegouder mag u dagelijkse beslissingen nemen, zoals eten, slapen, huiswerk en kleine medische zorg. Grote beslissingen (school, medische ingrepen, religie) zijn voorbehouden aan de ouders of voogd. Bij twijfel overlegt u met de gezinsvoogd. Voor vakanties, sport of grote aankopen is vaak overleg nodig. Na een jaar krijgt u meer zeggenschap via het blokkaderecht.
**Hoe vraag ik pleegoudervoogdij aan en wat verandert er dan?**
Pleegoudervoogdij kunt u aanvragen bij langdurige plaatsing (vaak na 1+ jaar). Dit doet u via de rechter, met hulp van uw pleegzorgorganisatie. Bij toewijzing krijgt u volledige zeggenschap over grote beslissingen, zoals schoolkeuze of medische behandelingen. Het ouderlijk gezag van de biologische ouders eindigt dan. Wel blijft begeleiding beschikbaar.
**Wat doe ik als de biologische ouders het kind plotseling terug willen?**
Heeft u het blokkaderecht (na 1 jaar verzorging)? Dan kunt u terugplaatsing blokkeren. De rechter beslist uiteindelijk wat het beste is voor het kind. Zonder blokkaderecht hebben ouders in principe recht op terugplaatsing, tenzij dit niet in het belang van het kind is. Bespreek dit direct met uw pleegzorgbegeleider.
**Welke informatie over het pleegkind moet ik delen met de ouders of voogd?**
U bent verplicht om regelmatig informatie te delen over de ontwikkeling van het kind, zoals schoolprestaties, gezondheid en gedrag. Dit doet u via de gezinsvoogd of rechtstreeks (afhankelijk van afspraken). Ook moet u meewerken aan contact tussen het kind en de ouders, tenzij dit schadelijk is. Volg hierbij altijd het hulpverleningsplan.
**Kan ik het pleegkind meenemen op vakantie, ook naar het buitenland?**
Voor een vakantie in Nederland heeft u meestal toestemming nodig van de ouders of voogd. Voor het buitenland is altijd expliciete toestemming vereist, ook van de gecertificeerde instelling bij gedwongen plaatsing. Vraag dit ruim van tevoren aan via uw pleegzorgbegeleider. Zorg voor schriftelijke toestemming en neem deze mee.
**Wat als ik het niet eens ben met beslissingen van de ouders of voogd?**
Bij meningsverschillen overlegt u eerst met de gezinsvoogd. Helpt dit niet? Dan kunt u terecht bij de klachtencommissie van uw pleegzorgorganisatie, het AKJ (Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg) of de Kinderombudsman. Bij grote conflicten kan de rechter een beslissing nemen, bijvoorbeeld over schoolkeuze of medische behandelingen.
**Hoe lang duurt het voordat ik het blokkaderecht krijg?**
Het blokkaderecht ontstaat automatisch na één jaar onafgebroken verzorging van het pleegkind. U hoeft hiervoor geen aparte aanvraag te doen. Wel moet u dit recht actief inroepen bij een dreigende terugplaatsing. De rechter beoordeelt dan of het kind bij u kan blijven. Dit recht geldt niet bij kortdurende plaatsingen.
### TL;DR
Pleegouders verzorgen het kind dagelijks, maar grote beslissingen zijn vaak voorbehouden aan ouders of voogd. Na een jaar krijg je het blokkaderecht, waarmee je terugplaatsing kunt tegenhouden. Bij langdurige plaatsing is pleegoudervoogdij mogelijk, wat meer zeggenschap geeft. Altijd samenwerken met hulpverleners en het hulpverleningsplan volgen.
### Key Takeaways
- Pleegouders hebben verantwoordelijkheid voor dagelijkse zorg, maar beperkte beslissingsbevoegdheid over grote zaken (school, medisch, religie).
- Het blokkaderecht (na 1 jaar) geeft pleegouders het recht om terugplaatsing naar ouders te blokkeren; de rechter beslist uiteindelijk.
- Pleegoudervoogdij biedt meer zeggenschap bij langdurige plaatsing, maar betekent ook het einde van het ouderlijk gezag van de biologische ouders.
- Pleegouders moeten samenwerken met ouders/voogd, informatie delen en het hulpverleningsplan volgen.
- Bij conflicten kun je terecht bij de pleegzorgbegeleider, klachtencommissie, AKJ of Kinderombudsman.