Phishing en online fraude

Bij phishing en online fraude kunnen consumenten slachtoffer worden. Je bank vergoedt schade vaak, maar niet altijd. Voorkomen is beter dan genezen.

Wat is phishing?

Phishing is oplichting waarbij criminelen je gegevens stelen via:

• Nep-e-mails (bank, belastingdienst)
• Neptelefoontjes
• Nep-websites
• Nep-sms (smishing)

Herkennen

Let op deze signalen:

• Onverwacht bericht met urgentie
• Vraag om in te loggen of gegevens te bevestigen
• Verdachte afzender of link
• Taalfouten of vreemde opmaak

Slachtoffer geworden?

1. Neem direct contact op met je bank
2. Wijzig wachtwoorden
3. Doe aangifte bij de politie
4. Meld bij Fraudehelpdesk.nl

Vergoeding door bank

De bank vergoedt schade door fraude, tenzij je:

• Grove nalatigheid hebt begaan
• Je PIN of codes aan anderen hebt gegeven
• Herhaaldelijk bent gewaarschuwd maar niet reageerde

Nep-webshops

Bij aankoop bij een nepwebshop:

• Creditcard: chargeback aanvragen
• iDEAL: lastiger, probeer via bank
• Aangifte doen

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Hoe herken ik een phishing-e-mail of -sms?** Een phishingbericht herken je aan urgente taal ('direct handelen!'), verzoeken om inloggegevens of persoonlijke informatie, verdachte afzenders (bijv. @bank-veilig.nl in plaats van @bank.nl) en links die niet overeenkomen met de officiële website. Controleer altijd de URL door er met je muis overheen te gaan (zonder te klikken). Bij twijfel: neem contact op met de organisatie via hun officiële kanalen. **Wat moet ik doen als ik per ongeluk op een phishinglink heb geklikt?** Sluit direct de browser of app af en verbreek de internetverbinding. Scan je apparaat met antivirussoftware. Wijzig onmiddellijk alle wachtwoorden van accounts die mogelijk gevaar lopen, vooral je bankgegevens. Neem contact op met je bank om je rekening te laten blokkeren of monitoren. Doe aangifte bij de politie en meld het bij Fraudehelpdesk.nl. **Wanneer krijg ik mijn geld terug van de bank na phishing?** De bank vergoedt schade door phishing, tenzij je grove nalatigheid hebt begaan. Dit is het geval als je je pincode of inloggegevens hebt gedeeld, herhaaldelijk waarschuwingen hebt genegeerd of onveilige apparaten hebt gebruikt. Bewaar altijd bewijs van je melding bij de bank en aangifte. Bij twijfel over de vergoeding kun je een klacht indienen bij de bank of de Geschillencommissie. **Hoe kan ik mijn bankrekening beschermen tegen phishing?** Gebruik sterke, unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie voor je bankaccount. Controleer regelmatig je bankafschriften op onbekende transacties. Gebruik alleen officiële bankapps en websites. Wees sceptisch bij onverwachte berichten, zelfs als ze van bekende organisaties lijken te komen. Installeer antivirussoftware en houd je besturingssysteem up-to-date. **Wat kan ik doen als ik geld heb overgemaakt naar een nepwebshop?** Probeer direct contact op te nemen met de webshop (als deze nog bereikbaar is) om de betaling te annuleren. Bij betaling via creditcard kun je een chargeback-procedure starten. Bij iDEAL is het lastiger, maar neem contact op met je bank om de mogelijkheden te bespreken. Doe altijd aangifte bij de politie en meld de webshop bij Fraudehelpdesk.nl. Bewaar alle bewijzen zoals e-mails en betalingsbewijzen. **Kan ik mijn geld terugkrijgen als ik slachtoffer ben van een neptelefoontje?** Als je tijdens een neptelefoontje persoonlijke gegevens of bankcodes hebt doorgegeven, neem dan direct contact op met je bank om je rekening te blokkeren. De bank beoordeelt of er sprake is van grove nalatigheid. Als je geen schuld hebt, is de kans op vergoeding groot. Doe altijd aangifte en meld het incident bij Fraudehelpdesk.nl. Bewaar bewijzen zoals telefoonnummers en gespreksopnames (indien mogelijk). **Wat zijn de meest voorkomende vormen van online fraude in Nederland?** De meest voorkomende vormen zijn phishing (via e-mail, sms of telefoon), nepwebshops, valse facturen, romancefraude (op datingwebsites) en investeringsfraude (bijv. cryptovaluta). Ook identiteitsfraude en malware (schadelijke software) komen veel voor. Wees extra alert bij berichten die urgentie uitstralen of te mooi lijken om waar te zijn, zoals winacties of goedkope aanbiedingen. ### TL;DR Phishing en online fraude zijn vormen van oplichting waarbij criminelen je gegevens stelen via nepberichten of -websites. Herken signalen zoals urgente taal en verdachte links. Als slachtoffer: blokkeer je rekening, wijzig wachtwoorden en doe aangifte. De bank vergoedt schade, tenzij je grove nalatigheid hebt begaan. Voorkomen is beter dan genezen: wees altijd alert en gebruik veilige wachtwoorden. ### Key Takeaways - Herken phishing aan urgente taal, verdachte afzenders en verzoeken om persoonlijke gegevens. - Neem direct actie bij vermoeden van fraude: blokkeer je rekening, wijzig wachtwoorden en doe aangifte. - De bank vergoedt schade, tenzij je grove nalatigheid hebt begaan (bijv. pincode delen). - Bij betalingen aan nepwebshops: probeer een chargeback (creditcard) of neem contact op met je bank (iDEAL). - Voorkom fraude door sterke wachtwoorden, tweestapsverificatie en regelmatige controle van je bankafschriften.