De kostendelersnorm is een regeling die de hoogte van je bijstandsuitkering verlaagt als je met meerdere volwassenen in één huis woont. Het idee is dat je kosten kunt delen en daarom minder uitkering nodig hebt.
Wat is de kostendelersnorm?
De kostendelersnorm geldt wanneer je met andere volwassenen (21 jaar of ouder) in één woning woont. Hoe meer volwassenen er wonen, hoe lager de uitkering per persoon. Dit geldt ongeacht of die personen familie zijn of niet.
Wie tellen mee?
- Alle personen van 21 jaar en ouder die op hetzelfde adres wonen
- Je partner telt altijd mee
- Inwonende kinderen tot 21 jaar tellen NIET mee
- Studenten met studiefinanciering tellen NIET mee
- Kamerhuurders met commercieel contract tellen NIET mee
Hoogte uitkering per kostendeler
| Aantal kostendelers | Percentage per persoon | Bedrag (2024) |
|---|
| 1 persoon | 70% | € 1.281 |
| 2 personen | 50% | € 915 |
| 3 personen | 43,33% | € 793 |
| 4 personen | 40% | € 732 |
| 5 personen | 38% | € 695 |
Uitzonderingen
Sommige personen tellen niet mee voor de kostendelersnorm:
- Studenten - met recht op studiefinanciering
- Jongeren tot 21 jaar - ongeacht of ze werken of niet
- Commerciële (onder)huurders - met een zakelijk huurcontract en marktconforme huur
- Kostgangers - die een commerciële vergoeding betalen voor kost en inwoning
Veelgestelde vragen
Telt mijn inwonende moeder mee voor de kostendelersnorm?
Ja, alle volwassenen van 21 jaar en ouder die op hetzelfde adres staan ingeschreven tellen mee, ook ouders.
Kan ik de kostendelersnorm ontlopen door apart in te schrijven?
De gemeente kijkt naar de feitelijke woonsituatie, niet alleen naar de inschrijving. Als je feitelijk samenwoont, geldt de kostendelersnorm.
Wat als mijn huisgenoot geen inkomen heeft?
Dat maakt niet uit. Iedereen die meetelt voor de kostendelersnorm wordt geacht kosten te kunnen delen, ongeacht hun inkomen.
## Veelgestelde vragen
**Hoe wordt het aantal kostendelers bepaald als ik met mijn partner en een vriend samenwoon?**
Voor de kostendelersnorm tellen alle volwassenen van 21 jaar of ouder mee, inclusief je partner en vriend. In dit geval zijn er drie kostendelers (jij, je partner en je vriend), waardoor je uitkering verlaagd wordt naar 43,33% van het volledige bedrag. Dit komt neer op € 793 per persoon in 2024. De gemeente kijkt naar de feitelijke woonsituatie, niet naar de relatie tussen de bewoners.
**Wat kan ik doen als ik het niet eens ben met de toepassing van de kostendelersnorm?**
Als je het niet eens bent met de beslissing van de gemeente, kun je bezwaar maken binnen zes weken na de beslissing. Verzamel bewijs dat aantoont dat er geen sprake is van feitelijke samenwoning of dat een uitzondering van toepassing is (bijv. een commercieel huurcontract). Je kunt ook juridisch advies inwinnen bij een rechtswinkel of een gespecialiseerde advocaat voor bijstandszaken.
**Telt een inwonende broer of zus van 20 jaar mee voor de kostendelersnorm?**
Nee, inwonende kinderen en jongeren tot 21 jaar tellen niet mee voor de kostendelersnorm, ongeacht of ze werken of een inkomen hebben. Dit geldt ook voor broers en zussen onder de 21 jaar. Alleen personen van 21 jaar en ouder worden meegeteld, tenzij er een uitzondering van toepassing is, zoals studiefinanciering.
**Hoe werkt de kostendelersnorm als ik een kamer verhuur aan een student?**
Als je een kamer verhuurt aan een student met recht op studiefinanciering, telt deze persoon niet mee voor de kostendelersnorm. Dit geldt ook als de student ouder is dan 21 jaar. Zorg wel dat de huur marktconform is en dat er een officieel huurcontract is opgesteld. Bij twijfel kan de gemeente vragen om bewijs van de studiefinanciering.
**Wat gebeurt er met mijn uitkering als een kostendeler plotseling verhuist?**
Als een kostendeler verhuist, moet je dit zo snel mogelijk doorgeven aan de gemeente. De gemeente zal dan het aantal kostendelers herberekenen en je uitkering aanpassen. Dit kan betekenen dat je uitkering weer verhoogd wordt, afhankelijk van het nieuwe aantal kostendelers. Het is belangrijk om wijzigingen direct te melden om onterecht terugvorderen van uitkeringen te voorkomen.
**Geldt de kostendelersnorm ook als ik tijdelijk bij iemand inwoon, bijvoorbeeld na een scheiding?**
Ja, de kostendelersnorm geldt ook bij tijdelijke inwoning. Als je feitelijk op hetzelfde adres woont als andere volwassenen, telt dit mee voor de norm, ongeacht de duur van de inwoning. Uitzonderingen zijn er alleen als je bijvoorbeeld een commerciële kamer huurt of als je binnenkort verhuist naar een eigen woning, maar dit moet je wel aantonen bij de gemeente.
**Hoe kan ik aantonen dat een huisgenoot niet meetelt voor de kostendelersnorm?**
Om aan te tonen dat een huisgenoot niet meetelt, kun je verschillende documenten overleggen. Voor studenten is een bewijs van studiefinanciering voldoende. Voor commerciële huurders moet je een huurcontract en betalingsbewijzen van marktconforme huur tonen. Bij kostgangers moet je aantonen dat er een commerciële vergoeding voor kost en inwoning wordt betaald. De gemeente beoordeelt per geval of de uitzondering van toepassing is.
### TL;DR
De kostendelersnorm verlaagt je bijstandsuitkering als je met meerdere volwassenen samenwoont, omdat je kosten kunt delen. Hoe meer volwassenen, hoe lager de uitkering per persoon. Uitzonderingen gelden voor studenten, jongeren onder 21 jaar en commerciële huurders. De gemeente kijkt naar de feitelijke situatie, niet alleen naar de inschrijving.
### Key Takeaways
- Alle volwassenen van 21 jaar en ouder die op hetzelfde adres wonen, tellen mee voor de kostendelersnorm, behalve uitzonderingen zoals studenten en commerciële huurders.
- Je uitkering wordt lager naarmate er meer kostendelers zijn: van 70% bij één persoon tot 38% bij vijf personen.
- De gemeente beoordeelt de feitelijke woonsituatie, niet alleen de inschrijving op een adres.
- Bij wijzigingen in de huishoudsamenstelling (bijv. verhuizing) moet je dit direct melden om problemen met je uitkering te voorkomen.
- Tegen een beslissing over de kostendelersnorm kun je bezwaar maken binnen zes weken.