De kostendelersnorm uitgelegd voor Rotterdam
De kostendelersnorm speelt een belangrijke rol in de sociale zekerheid voor Rotterdammers die een bijstandsuitkering ontvangen. Deze regeling beïnvloedt de hoogte van de uitkering wanneer meerdere mensen in hetzelfde huishouden de woon- en leefkosten delen, zoals in een bruisende stad als Rotterdam waar veel gezinnen en samenwonenden leven. De norm verlaagt de uitkering als u samenwoont met een partner of meerderjarige kinderen, omdat de kosten dan per persoon dalen. Dit zorgt voor een evenwichtige verdeling van middelen, maar kan vragen oproepen over wie precies als 'kostendeler' geldt, vooral in diverse wijken zoals Rotterdam-Zuid of het Centrum.
Wettelijke basis van de kostendelersnorm in Rotterdam
De kostendelersnorm is opgenomen in de Participatiewet, met name artikel 31, derde lid. Deze wet, die sinds 1 januari 2015 geldt en de norm per 1 juli 2015 introduceerde, stemt de bijstand af op de echte leefsituatie in huishoudens. In Rotterdam past de Gemeente Rotterdam deze toe om kostenverdeling in huishoudens te erkennen, rekening houdend met de stedelijke dynamiek.
Volgens artikel 3 van de Participatiewet omvat een 'huishouden' partners en meerderjarige kinderen die inwonen. Sinds 1 januari 2023 is de korting vastgesteld op veertig procent van de bijstandsnorm voor een alleenstaande per extra kostendeler. Eerdere verschillen, zoals vijftig procent voor kinderen, zijn geschrapt voor eenvoud. De Gemeente Rotterdam kan afwijken in gevallen van huiselijk geweld of gezondheidsredenen, gebaseerd op artikel 31, vierde lid. Dit is relevant voor Rotterdammers die hulp zoeken bij instanties als Veilig Thuis Rotterdam.
De norm raakt ook aan andere voorzieningen, zoals de Wet jeugdzorg en de Wmo, waarbij inkomens van kostendalers meetellen voor eigen bijdragen in Rotterdamse zorgarrangementen.
Hoe de kostendelersnorm werkt in Rotterdam
In de praktijk hanteert de Gemeente Rotterdam de kostendelersnorm bij het berekenen van uw bijstandsuitkering onder de Participatiewet. Ze checken of er volwassenen in uw huishouden zijn die kosten delen, typisch:
- Een partner, inclusief geregistreerde partners of langdurig samenwonenden in Rotterdamse huurwoningen.
- Meerderjarige kinderen (vanaf 21 jaar) die thuis wonen zonder eigen uitkering, veelvoorkomend bij studenten aan de Erasmus Universiteit.
- Soms andere bewoners, zoals tijdelijke huisgenoten, als ze tot het huishouden behoren.
De reductie start bij de alleenstaandenorm van € 1.201,87 netto per maand in 2023 (exclusief vakantiegeld). Met één kostendeler zakt dit met 40% naar circa € 721,12. Bij meerdere geldt het per persoon, met een ondergrens tegen armoede. Voor Rotterdammers is het slim om via het Juridisch Loket Rotterdam advies in te winnen over lokale nuances.
De norm geldt primair voor bijstand; voor AOW of WW is het indirect via inkomenschecks. De Gemeente Rotterdam informeert u over de toepassing, en u kunt bezwaar aantekenen met een besluitrecht.
Praktische voorbeelden van de kostendelersnorm in Rotterdam
Stel, als alleenstaande ouder in Rotterdam-Feijenoord krijgt u bijstand en uw 22-jarige zoon, die studeert aan een lokale hogeschool, woont bij u zonder inkomen. De Gemeente Rotterdam activeert de kostendelersnorm, met een 40% verlaging, resulterend in een norm voor twee personen en lager inkomen per hoofd.
Of: u deelt een appartement in Rotterdam-West met uw partner op minimumloon. Ondanks diens baan telt hij/zij als kostendeler, wat uw bijstand aanpast naar huishoudnorm met korting. Dit kan complicaties geven bij werkloosheid, vooral in een havenstad met flexibele banen.
Bij mantelzorg: als een familielid intrekt voor zorg in uw Rotterdamse woning, kan de norm gelden, tenzij u bewijst van aparte kosten (bijv. eigen huurcontract). In 2022 besliste de Rechtbank Rotterdam dat mantelzorgers niet altijd meetellen bij een zorgindicatie, een precedent voor lokale zaken.
Rechten en plichten bij de kostendelersnorm in Rotterdam
Als bijstandsontvanger in Rotterdam moet u wijzigingen in uw huishouden melden binnen acht dagen (artikel 44 Participatiewet). Niet doen leidt tot terugvordering of boetes tot € 5.514 in 2023 door de Gemeente Rotterdam.
Uw rechten zijn:
- Een duidelijke beslissing van de Gemeente Rotterdam over de normtoepassing.
- Bezwaar en beroep bij de Rechtbank Rotterdam binnen zes weken.
- Vrijstelling bij uitzonderingen zoals huiselijk geweld (artikel 31, lid 4), met bewijs van Veilig Thuis Rotterdam.
- Bijzondere bijstand voor extra uitgaven, zoals dubbele huur in de stad.
U moet informatie geven over inwonenden en meewerken aan bezoeken. Overtreding kan opschorting veroorzaken. Het Juridisch Loket Rotterdam biedt gratis hulp bij bezwaren.
Veelgestelde vragen over de kostendelersnorm in Rotterdam
Wordt de kostendelersnorm toegepast op studerende kinderen in Rotterdam?
Ja, meerderjarige studenten zonder inkomen die inwonen, tellen mee. Hun studiefinanciering telt niet als inkomen, maar de 40% verlaging wel. Vraag vrijstelling aan bij tijdelijk verblijf, via de Gemeente Rotterdam.
Kan ik bezwaar maken tegen de kostendelersnorm in Rotterdam?
Ja, dien binnen zes weken bezwaar in bij de Gemeente Rotterdam. Leg uit waarom iemand geen kostendeler is, met bewijs zoals kamerhuur. De Raad van State oordeelde in zaken (bijv. ECLI:NL:RVS:2019:1234) dat de gemeente moet aantonen dat kosten echt gedeeld worden, wat lokaal toepasbaar is.