Informatieplicht gezaghebbende ouder
De informatieplicht gezaghebbende ouder verplicht de ouder met ouderlijk gezag om de andere ouder tijdig en volledig te informeren over belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind. Dit geldt ook als de andere ouder geen gezag uitoefent. De plicht is vastgelegd in artikel 1:377 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en bevordert de betrokkenheid van beide ouders bij de opvoeding, ook in regio's zoals Rotterdam.
Wettelijke basis van de informatieplicht
De informatieplicht gezaghebbende ouder is primair geregeld in artikel 1:377 lid 1 BW: "De ouder die met het gezag over het kind is belast, is verplicht de andere ouder tijdig in te lichten omtrent belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind." Bij gezamenlijk gezag geldt deze plicht wederzijds, zoals bedoeld in artikel 1:251 BW.
Bij enkel gezag (bijvoorbeeld na een echtscheiding waarbij één ouder het gezag krijgt) rust de plicht uitsluitend op de gezaghebbende ouder. De Hoge Raad heeft in arresten zoals ECLI:NL:HR:2018:1955 benadrukt dat 'tijdig' betekent: zo spoedig mogelijk, zodat de niet-gezaghebbende ouder kan reageren. Niet-naleving kan leiden tot een dwangsom via de rechter (artikel 1:377 lid 3 BW), bijvoorbeeld bij Rechtbank Rotterdam, Wilhelminaplein 100-125.
Deze regeling waarborgt de gelijkwaardige positie van ouders na scheiding en sluit aan bij het VN-Kinderrechtenverdrag (artikel 9).
Wat valt onder 'belangrijke aangelegenheden'?
De wet definieert 'belangrijke aangelegenheden' ruim: zaken die gezondheid, ontwikkeling, verblijfplaats of financiën raken. Rechters toetsen per geval, maar jurisprudentie geeft richtlijnen:
- Gezondheid: Ziekte, ziekenhuisopname, vaccinaties of medicatie.
- Onderwijs: Schoolkeuze in Rotterdam, rapportcijfers, overplaatsing of schoolproblemen.
- Verblijf en verzorging: Verhuizing binnen of buiten Rotterdam, logeerpartijen, vakanties of zorgroosterwijzigingen.
- Vermogen: Erfenis, spaarrekening, grote uitgaven of schulden.
- Overige: Religieuze opvoeding, sportclubs of gedragsproblemen.
Kleine zaken zoals een verkoudheid hoeven niet altijd gemeld, maar bij twijfel melden via e-mail of WhatsApp.
Verschil tussen gezamenlijk en enkel gezag
| Gezamenlijk gezag | Enkel gezag | |
|---|---|---|
| Informatieplicht | Wederzijds | Alleen op gezaghebbende ouder |
| Instemming vereist | Ja, voor hoofdzaken (art. 1:251 lid 2 BW) | Nee, maar wel informeren |
| Handhaving | Beide ouders kunnen klagen | Niet-gezaghebbende ouder kan dwangsom vorderen bij Rechtbank Rotterdam |
Voor meer over gezamenlijk gezag, zie ons artikel Ouderlijk gezag.
Praktische voorbeelden in Rotterdam
Stel: moeder heeft enkel gezag na echtscheiding. Vader heeft omgangsrecht. Bij een blindedarmoperatie in een Rotterdams ziekenhuis moet moeder vader tijdig informeren, bij voorkeur vóór de ingreep. Niet melden kan leiden tot een klacht bij Rechtbank Rotterdam.
Voorbeeld 2: Bij gezamenlijk gezag kiest één ouder een nieuwe school in Rotterdam-Zuid zonder overleg. De ander moet geïnformeerd worden; bij geen instemming beslist de rechter (art. 1:251 BW).
Voorbeeld 3: Vader verhuist met het kind naar Rotterdam-Noord. Hij moet moeder informeren over het nieuwe adres en school. Bij een erfenis van €10.000 moet het bankafschrift gedeeld worden.
Bewaar communicatie (WhatsApp, e-mail) als bewijs voor procedures bij Rechtbank Rotterdam.
Rechten en plichten van ouders
Plichten gezaghebbende ouder:
- Tijdig informeren: direct bij acute zaken, binnen redelijke termijn anders.
- Volledige informatie: feiten, documenten en besluiten delen.
- Reactie van de ander serieus nemen.
Rechten niet-gezaghebbende ouder:
- Toegang tot informatie zonder toestemming te vragen.
- Reactie geven en betrokkenheid eisen.
- Rechter inschakelen bij schending (art. 1:377 lid 3 BW).
Bij gezamenlijk gezag geldt instemmingsrecht voor hoofdzaken (art. 1:251 lid 2 BW).
Handhaving van de informatieplicht in Rotterdam
Bij niet-naleving van de informatieplicht gezaghebbende ouder:
- Herinneren via aangetekende brief.
- Gratis mediator of Juridisch Loket Rotterdam, Westblaak 180 inschakelen.
- Procedure starten bij Rechtbank Rotterdam, Wilhelminaplein 100-125 voor dwangsom.
Het Juridisch Loket biedt eerste gratis advies voor Rotterdamse ouders in familierechtgeschillen.