Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Hoofdverblijf van het kind

Alles over het hoofdverblijf van het kind: wat het betekent, gevolgen, bepalen bij scheiding en wijzigen.

5 min leestijd

Het hoofdverblijf bepaalt waar het kind officieel woont en staat ingeschreven. Dit heeft juridische en praktische gevolgen, ook als het kind veel tijd bij beide ouders doorbrengt.

Wat is hoofdverblijf?

Het hoofdverblijf is het adres waar het kind staat ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Een kind kan maar op één adres staan ingeschreven.

Gevolgen van hoofdverblijf

AspectGevolg
SchoolToewijzing school op basis van hoofdverblijf
KinderbijslagWordt uitbetaald aan ouder bij wie kind staat ingeschreven
ToeslagenKindgebonden budget, huurtoeslag etc.
HuisartsInschrijving in regio van hoofdverblijf
KiesrechtStemlocatie (vanaf 18 jaar)

Hoofdverblijf bij scheiding

Bij scheiding moeten ouders afspreken bij wie het kind het hoofdverblijf krijgt. Dit wordt vastgelegd in het ouderschapsplan. Factoren die meewegen:

  • Waar woonde het kind voor de scheiding
  • School en sociale contacten van het kind
  • Werk en beschikbaarheid van de ouders
  • Woonruimte van de ouders
  • Praktische overwegingen (toeslagen, school)

Hoofdverblijf en zorgverdeling

Het hoofdverblijf staat los van de zorgverdeling:

  • Ook bij co-ouderschap heeft het kind één hoofdverblijf
  • Het kind kan evenveel tijd bij beide ouders zijn
  • Het gaat om het officiële adres, niet om de feitelijke verblijftijd

Wijzigen hoofdverblijf

Het hoofdverblijf kan worden gewijzigd als:

  • Beide ouders het eens zijn
  • De rechter beslist bij onenigheid
  • Omstandigheden veranderen (bijv. verhuizing)
Kan het hoofdverblijf bij beide ouders zijn? Nee, een kind kan wettelijk maar op één adres staan ingeschreven. Wel kunnen ouders bij co-ouderschap afspraken maken over het delen van kinderbijslag en toeslagen.
Heeft de ouder met hoofdverblijf meer rechten? Nee, het hoofdverblijf geeft geen extra gezagsrechten. Bij gezamenlijk gezag beslissen beide ouders samen, ongeacht waar het kind staat ingeschreven.
Mag ik met mijn kind verhuizen naar een ander adres? Bij gezamenlijk gezag heeft u toestemming nodig van de andere ouder om met het kind te verhuizen. Wordt deze geweigerd, dan kan de rechter vervangende toestemming geven.
## Veelgestelde vragen **Hoe wordt het hoofdverblijf van mijn kind bepaald na een scheiding?** Het hoofdverblijf wordt vastgelegd in het ouderschapsplan, dat ouders samen opstellen bij scheiding. Als ouders het niet eens worden, beslist de rechter. Belangrijke factoren zijn waar het kind voor de scheiding woonde, school en sociale contacten, beschikbaarheid van ouders en praktische zaken zoals toeslagen. Bij co-ouderschap kan het kind evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen, maar moet toch één officieel adres hebben. **Kan ik de kinderbijslag ontvangen als mijn kind niet bij mij staat ingeschreven?** Nee, de kinderbijslag wordt standaard uitbetaald aan de ouder bij wie het kind officieel staat ingeschreven (hoofdverblijf). Bij co-ouderschap kunnen ouders onderling afspraken maken over verdeling van de kinderbijslag, maar dit moet schriftelijk worden vastgelegd. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) betaalt altijd aan de ingeschreven ouder, tenzij er een gerechtelijke uitspraak is die anders bepaalt. **Mag ik mijn kind inschrijven op mijn adres als de andere ouder het daar niet mee eens is?** Bij gezamenlijk gezag is toestemming van beide ouders nodig om het hoofdverblijf te wijzigen. Zonder toestemming kunt u het kind niet zomaar op uw adres inschrijven. Bij onenigheid kunt u de rechter vragen om een beslissing. De rechter beoordeelt wat in het belang van het kind is, waarbij stabiliteit en continuïteit vaak zwaar wegen. **Wat gebeurt er met de school van mijn kind als we het hoofdverblijf wijzigen?** De school van uw kind wordt bepaald op basis van het hoofdverblijf. Bij een wijziging van het hoofdverblijf kan uw kind in aanmerking komen voor een school dichter bij het nieuwe adres. U moet de schoolwijziging tijdig melden bij de gemeente. Houd er rekening mee dat sommige scholen wachtlijsten hebben. Bespreek dit altijd eerst met de andere ouder en leg afspraken vast in het ouderschapsplan. **Hoe vraag ik een wijziging van het hoofdverblijf aan bij de rechter?** U kunt een verzoek tot wijziging van het hoofdverblijf indienen bij de rechtbank. Dit doet u via een advocaat of mediator. In het verzoekschrift moet u motiveren waarom de wijziging in het belang van het kind is. De rechter zal beide ouders horen en een beslissing nemen op basis van het kinderbelang. Het helpt als u concrete plannen heeft voor school, wonen en zorgverdeling. **Heeft het hoofdverblijf invloed op mijn recht om beslissingen over mijn kind te nemen?** Nee, het hoofdverblijf heeft geen invloed op uw gezagsrechten. Bij gezamenlijk gezag beslissen beide ouders samen over belangrijke zaken zoals schoolkeuze, medische behandelingen en opvoeding, ongeacht waar het kind staat ingeschreven. Het hoofdverblijf bepaalt alleen het officiële adres voor administratieve zaken zoals schooltoewijzing en toeslagen. **Wat moet ik doen als de andere ouder het kind zonder overleg op een ander adres heeft ingeschreven?** Als de andere ouder het hoofdverblijf zonder uw toestemming heeft gewijzigd, kunt u dit aanvechten bij de rechtbank. U kunt een spoedprocedure starten om het hoofdverblijf terug te wijzigen. Verzamel bewijs dat de wijziging zonder uw medeweten of toestemming heeft plaatsgevonden. Neem direct contact op met een advocaat gespecialiseerd in familierecht om uw opties te bespreken. ### TL;DR Het hoofdverblijf van een kind is het officiële adres waar het kind staat ingeschreven en bepaalt zaken zoals school, kinderbijslag en toeslagen. Bij scheiding moet dit worden vastgelegd in het ouderschapsplan. Het hoofdverblijf staat los van de zorgverdeling en geeft geen extra gezagsrechten. Wijzigingen moeten met wederzijds goedvinden of via de rechter plaatsvinden. ### Key Takeaways - Een kind kan maar op één adres staan ingeschreven (hoofdverblijf), ook bij co-ouderschap - Het hoofdverblijf bepaalt praktische zaken zoals school, kinderbijslag en toeslagen, maar niet de gezagsrechten - Bij scheiding wordt het hoofdverblijf vastgelegd in het ouderschapsplan; bij onenigheid beslist de rechter - Wijziging van het hoofdverblijf vereist toestemming van beide ouders of een rechterlijke uitspraak - Verhuizing met het kind vereist toestemming van de andere ouder bij gezamenlijk gezag