Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Erkenning van een kind

Alles over erkenning van een kind: wanneer nodig, hoe het werkt, toestemming en gevolgen sinds 2023.

5 min leestijd

Erkenning is een juridische handeling waardoor een man de vader wordt van een kind. Dit is nodig als de man niet getrouwd is met of geen geregistreerd partnerschap heeft met de moeder.

Wanneer is erkenning nodig?

Erkenning is nodig als:

  • De ouders niet getrouwd zijn
  • De ouders geen geregistreerd partnerschap hebben
  • Er geen andere juridische vader is

Hoe werkt erkenning?

Erkenning vindt plaats bij:

MomentWaarWie
V贸贸r geboorteGemeente (ambtenaar burgerlijke stand)Vader met toestemming moeder
Bij geboorteaangifteGemeenteVader met toestemming moeder
Na geboorteGemeente of notarisVader met toestemming moeder/kind

Toestemming

Voor erkenning is toestemming nodig:

  • Kind jonger dan 12: Toestemming moeder
  • Kind 12-16 jaar: Toestemming moeder 茅n kind
  • Kind ouder dan 16: Alleen toestemming kind

Vervangende toestemming

Als de moeder geen toestemming geeft, kan de man de rechter vragen om vervangende toestemming. De rechter geeft toestemming tenzij:

  • De erkenning de belangen van de moeder schaadt bij de verzorging en opvoeding
  • Of de evenwichtige ontwikkeling van het kind wordt geschaad

Gevolgen erkenning sinds 2023

Sinds 1 januari 2023 krijgt de erkennende vader automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. V贸贸r 2023 moest gezag apart worden aangevraagd.

Erkenning ongedaan maken

Een erkenning kan worden vernietigd als:

  • De erkenner niet de biologische vader is
  • De erkenning onder dwang of dwaling tot stand kwam
  • De toestemming ongeldig was
Kan ik een kind erkennen als ik niet de biologische vader ben? Ja, erkenning is mogelijk ook als u niet de biologische vader bent. Wel kan deze erkenning later worden vernietigd als blijkt dat u niet de biologische vader bent.
Wat als de moeder niet wil dat ik het kind erken? U kunt de rechter vragen om vervangende toestemming. De rechter beoordeelt of erkenning in het belang is van moeder en kind. Als biologische vader heeft u een sterk belang.
Kan een kind al erkend worden voor de geboorte? Ja, erkenning kan al tijdens de zwangerschap plaatsvinden bij de gemeente. Dit is handig als u er zeker van wilt zijn dat het kind uw achternaam krijgt of als de vader bij de geboorte niet aanwezig kan zijn.
## Veelgestelde vragen **Hoe kan ik mijn kind erkennen als de moeder geen toestemming geeft?** Als de moeder geen toestemming geeft, kunt u de rechter vragen om vervangende toestemming. Dit doet u via een verzoekschrift bij de rechtbank. De rechter beoordeelt of erkenning in het belang is van zowel de moeder als het kind. Bijvoorbeeld als u de biologische vader bent of een nauwe band met het kind heeft. Een advocaat kan u hierbij helpen. De procedure duurt meestal enkele maanden. **Wat zijn de gevolgen van erkenning voor mijn rechten en plichten als vader?** Na erkenning wordt u juridisch de vader van het kind. Dit betekent dat u onderhoudsplicht hebt (kinderalimentatie) en het kind recht heeft op erfopvolging. Sinds 2023 krijgt u automatisch gezamenlijk gezag met de moeder, tenzij de rechter anders beslist. U heeft ook recht op omgang met het kind, maar dit kan worden beperkt als dat in het belang van het kind is. **Kan ik een kind erkennen als ik niet in Nederland woon?** Ja, dat kan. U kunt het kind erkennen bij een Nederlandse gemeente of via een Nederlandse notaris, ook als u in het buitenland woont. Als u in het buitenland woont, kunt u ook terecht bij de Nederlandse ambassade of consulaat. Neem contact op met de gemeente waar het kind is geboren of waar de moeder woont voor de juiste procedure. **Wat moet ik meenemen als ik mijn kind ga erkennen bij de gemeente?** Neem altijd een geldig identiteitsbewijs mee (paspoort of ID-kaart). Als het kind al geboren is, neem dan ook de geboorteakte mee. Als u het kind voor de geboorte erkent, heeft u een zwangerschapsverklaring van de verloskundige of arts nodig. Daarnaast is toestemming van de moeder vereist (of een rechterlijke uitspraak als zij geen toestemming geeft). **Kan ik de erkenning van mijn kind later ongedaan maken?** Ja, een erkenning kan worden vernietigd als blijkt dat u niet de biologische vader bent, als de erkenning onder dwang of dwaling tot stand kwam, of als de toestemming ongeldig was. U moet hiervoor een verzoek indienen bij de rechtbank. Een advocaat kan u helpen met de procedure. Na vernietiging vervallen uw rechten en plichten als vader. **Krijg ik automatisch gezag over mijn kind als ik het erken?** Sinds 1 januari 2023 krijgt u automatisch gezamenlijk gezag met de moeder als u het kind erkent. Dit geldt alleen als u het kind na deze datum erkent. Voor erkenningen v贸贸r 2023 moet u apart gezag aanvragen bij de rechtbank. Gezag betekent dat u samen met de moeder belangrijke beslissingen over het kind mag nemen, zoals over schoolkeuze of medische behandelingen. **Wat gebeurt er als ik mijn kind niet erken?** Als u het kind niet erkent, heeft u geen juridische band met het kind. U heeft dan geen rechten of plichten, zoals omgang of onderhoudsplicht. Het kind heeft ook geen recht op uw erfenis. De moeder heeft in dat geval automatisch het alleenrecht op gezag. Als u later alsnog wilt erkennen, heeft u toestemming van de moeder of een rechterlijke uitspraak nodig. ### TL;DR Erkenning van een kind is nodig als ouders niet getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Sinds 2023 krijgt de vader automatisch gezamenlijk gezag bij erkenning. Toestemming van de moeder (of kind ouder dan 12) is vereist, tenzij de rechter vervangende toestemming geeft. Erkenning kan voor, tijdens of na de geboorte plaatsvinden bij de gemeente of notaris. ### Key Takeaways - Erkenning is vereist als ouders niet getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben om juridisch vader te worden. - Toestemming van de moeder (of kind ouder dan 12) is nodig, tenzij de rechter vervangende toestemming geeft. - Sinds 2023 krijgt de vader automatisch gezamenlijk gezag met de moeder bij erkenning. - Erkenning kan voor, tijdens of na de geboorte plaatsvinden bij de gemeente of notaris. - Een erkenning kan later worden vernietigd als deze onder dwang, dwaling of zonder geldige toestemming tot stand kwam.