Co-ouderschap betekent dat beide ouders na scheiding een gelijk aandeel hebben in de verzorging en opvoeding van hun kind. Het kind verblijft ongeveer evenveel tijd bij beide ouders.
Wat is co-ouderschap?
Bij co-ouderschap:
- Hebben beide ouders gezamenlijk gezag
- Verblijft het kind ongeveer 50/50 bij beide ouders
- Dragen beide ouders gelijk bij aan de verzorging
- Nemen beide ouders samen beslissingen
Vormen van co-ouderschap
| Vorm | Kenmerken |
|---|
| Week op week af | Kind is afwisselend een week bij elke ouder |
| Halve weken | Bijvoorbeeld ma-wo bij vader, wo-zo bij moeder |
| 2-2-3 systeem | 2 dagen ouder A, 2 dagen ouder B, 3 dagen om en om |
| Birdnesting | Kind blijft in huis, ouders wisselen |
Voorwaarden voor succes
Co-ouderschap werkt het beste als:
- Ouders kunnen communiceren en samenwerken
- Ouders dichtbij elkaar wonen
- Beide ouders tijd en ruimte hebben voor de kinderen
- Het kind zich kan aanpassen aan twee huizen
- Er flexibiliteit is bij onvoorziene omstandigheden
Financiën bij co-ouderschap
Bij co-ouderschap worden de kosten van de kinderen vaak gedeeld:
- Verblijfskosten draagt elke ouder voor eigen huishouden
- Kindgebonden kosten (school, sport) worden gedeeld
- Kinderalimentatie kan nihil zijn of een verrekening
- Kinderbijslag gaat naar één ouder (of delen via verrekening)
Voordelen en nadelen
| Voordelen | Nadelen |
|---|
| Kind houdt band met beide ouders | Veel wisselen kan belastend zijn |
| Ouders delen de zorg | Vereist goede communicatie |
| Evenwichtige betrokkenheid | Praktisch soms lastig (afstand) |
Is co-ouderschap geschikt voor jonge kinderen?
Bij zeer jonge kinderen (0-3 jaar) wordt vaak aangeraden om langere periodes bij één ouder te hebben vanwege hechting. Naarmate kinderen ouder worden, kan naar meer gelijkmatige verdeling worden toegewerkt.
Kan de rechter co-ouderschap opleggen?
De rechter kan co-ouderschap niet afdwingen als één ouder dit niet wil. Wel kan de rechter een ruime omgangsregeling vaststellen die in de buurt komt van co-ouderschap.
Hoe werkt kinderbijslag bij co-ouderschap?
Kinderbijslag wordt uitbetaald aan één ouder. Bij co-ouderschap kunnen ouders afspreken dat de kinderbijslag wordt verrekend of gedeeld. Dit moeten ouders zelf regelen.
## Veelgestelde vragen
**Hoe regel ik co-ouderschap officieel?**
Co-ouderschap kun je regelen via een ouderschapsplan dat je samen opstelt en door de rechter laat bekrachtigen. Hierin leg je afspraken vast over zorgverdeling, financiën en beslissingen. Als jullie het niet eens worden, kan een mediator helpen. Bij blijvend conflict beslist de rechter, maar deze kan geen 50/50-verdeling afdwingen als één ouder dit weigert. Zorg dat het plan praktisch uitvoerbaar is en rekening houdt met de behoeften van je kind.
**Hoe berekenen we de kinderalimentatie bij co-ouderschap?**
Bij co-ouderschap wordt alimentatie vaak anders berekend dan bij eenhoofdig gezag. De kosten worden meestal verdeeld naar rato van inkomen, waarbij elke ouder de dagelijkse kosten draagt tijdens de verblijfperiode. Gebruik de Tremanormen als richtlijn en maak duidelijke afspraken over wie welke kosten betaalt. Een alimentatieberekenaar of advocaat kan helpen om een eerlijke verdeling te maken. Vergeet niet om ook afspraken te maken over incidentele kosten zoals medische behandelingen.
**Wat als mijn ex-partner zich niet aan de co-ouderschapsafspraken houdt?**
Probeer eerst zelf het gesprek aan te gaan of schakel een mediator in. Als dit niet werkt, kun je de hulp inschakelen van het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) voor financiële zaken. Voor andere afspraken kun je de rechter vragen om naleving af te dwingen via een dwangsom of wijziging van de regeling. Documenteer alle overtredingen (data, situaties) om je zaak te onderbouwen. Blijf altijd focussen op het belang van je kind.
**Is co-ouderschap verplicht in Nederland?**
Nee, co-ouderschap is niet verplicht. De wet gaat uit van 'gelijkwaardig ouderschap', maar dit betekent niet automatisch een 50/50-verdeling. De rechter bepaalt wat in het belang van het kind is, waarbij stabiliteit en continuïteit zwaarder wegen dan een strikte tijdsverdeling. Als één ouder co-ouderschap weigert, kan de rechter wel een ruime omgangsregeling vaststellen die in de praktijk op co-ouderschap lijkt.
**Hoe organiseer ik de schoolspullen en kleding bij co-ouderschap?**
Maak duidelijke afspraken over wie wat aanschaft en waar spullen blijven. Veel ouders kiezen voor dubbele sets (bijv. schoolspullen en kleding op beide adressen) om gedoe te voorkomen. Gebruik een gedeelde agenda of app om afspraken over spullen en activiteiten bij te houden. Bespreek ook wie verantwoordelijk is voor het vervangen van versleten of te kleine kleding. Flexibiliteit en communicatie zijn hierbij essentieel.
**Kan co-ouderschap worden gewijzigd als het niet werkt?**
Ja, co-ouderschapsafspraken kunnen altijd worden gewijzigd als de situatie verandert of als het niet meer in het belang van het kind is. Je kunt samen nieuwe afspraken maken en deze laten vastleggen in een gewijzigd ouderschapsplan. Als jullie er niet uitkomen, beslist de rechter. Belangrijke redenen voor wijziging zijn verhuizing, verandering in werksituatie of problemen met de huidige regeling.
**Hoe leg ik co-ouderschap uit aan mijn kind?**
Wees eerlijk en positief: leg uit dat jullie allebei van het kind houden en dat het fijn is om tijd met beide ouders door te brengen. Benadruk dat het geen straf is en dat het kind niets verkeerd doet. Gebruik een kalender met plaatjes om de verdeling visueel te maken. Laat het kind vragen stellen en geef het tijd om te wennen. Vermijd negatieve uitspraken over de andere ouder en zorg voor een vertrouwd voorwerp (knuffel, dekentje) dat meegaat tussen de huizen.
### TL;DR
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders na scheiding gelijkwaardig betrokken blijven bij de opvoeding, met een ongeveer gelijke verblijfsverdeling. Het vereist goede communicatie, flexibiliteit en praktische afspraken over financiën en zorg. De rechter kan geen 50/50-verdeling afdwingen, maar kan wel een ruime omgangsregeling vaststellen die op co-ouderschap lijkt.
### Key Takeaways
- Co-ouderschap betekent gezamenlijk gezag en een gelijke verdeling van zorg en verblijf (bijv. 50/50)
- Succesvol co-ouderschap vereist goede communicatie, nabijheid van woningen en flexibiliteit
- Financiële afspraken (alimentatie, kinderbijslag) moeten duidelijk worden vastgelegd en verrekend
- De rechter kan co-ouderschap niet opleggen als één ouder dit weigert, maar kan wel een ruime omgangsregeling vaststellen
- Praktische zaken zoals schoolspullen en kleding vragen om duidelijke afspraken en vaak dubbele sets