Bestuursdwang zonder voorafgaand besluit door Gemeente Rotterdam

Bestuursdwang zonder voorafgaand besluit

Bestuursdwang zonder voorafgaand besluit is een middel uit het bestuursrecht waarmee de Gemeente Rotterdam onmiddellijk kan optreden tegen overtredingen, zonder een officieel besluit vooraf. Dit geldt vooral bij urgente gevallen in de havenstad, zoals acute milieuproblemen of overlast in drukke wijken. Het staat in artikel 5:25 Awb en bouwt voort op spoedeisende bestuursdwang. Na ingrijpen volgt alsnog een besluit, zodat Rotterdammers hun bezwaarrechten kunnen benutten bij de Rechtbank Rotterdam.

Wettelijke basis

De Algemene wet bestuursrecht (Awb), afdeling 5.3, regelt bestuursdwang. Standaard neemt de gemeente eerst een besluit tot toepassing bestuursdwang (artikel 5:24 Awb), met hoor en wederhoor en kans op bezwaar.

In uitzonderlijke gevallen past de Gemeente Rotterdam bestuursdwang zonder voorafgaand besluit toe volgens artikel 5:25 lid 1 Awb. Strenge voorwaarden gelden:

• Spoedeisendheid: Direct ingrijpen is essentieel en uitstel tot besluit niet haalbaar (5:25 lid 1 onder a).
• Onbekende overtreder: De dader is onbekend of niet te traceren (onder b).
• Onmacht overtreder: De overtreder kan niet meteen voldoen (onder c).
• Geringe kosten: Lage uitgaven, verhaald op de overtreder (onder d).

Daarna stelt de gemeente snel een nadere besluit op (5:25 lid 2 Awb), gericht aan de overtreder met vermelding van kosten en gevolgen. Tegen dit besluit kunt u bezwaar indienen bij de gemeente en vervolgens bij de Rechtbank Rotterdam (artikel 6:3 Awb). Neem contact op met het Juridisch Loket Rotterdam voor gratis advies.

Wanneer past Gemeente Rotterdam dit toe?

Toepassing is beperkt tot crisissituaties. Bij spoed moet de gemeente bewijzen dat wachten onherstelbare schade veroorzaakt, zoals aan gezondheid, veiligheid of milieu in Rotterdamse havens of parken. Achteraf moet ze zich verantwoorden; foutieve dwang kan door de Rechtbank Rotterdam worden vernietigd.

Praktijkvoorbeelden in Rotterdam: bij anonieme zwerfvuil in de Maas of kleine overtredingen zoals illegale stickers op Erasmusbrug-borden, ruimt de gemeente direct op en factureert later.

Verschil met bestuursdwang met voorafgaand besluit

Hier een overzicht van de verschillen:

Zonder voorafgaand besluit biedt minder directe bescherming, maar het nadere besluit waarborgt rechten voor Rotterdammers.

Praktijkvoorbeelden in Rotterdam

Voorbeeld 1: Spoedeisende situatie. Asbestdump in het Kralingse Bos. De Gemeente Rotterdam ruimt meteen op ter bescherming van wandelaars en wildlife. Later een besluit met kosten (€5.000) aan de dader – zonder spoed zou het weken gevaar opleveren.

Voorbeeld 2: Onbekende overtreder. Wildplakposters op borden in de Rotterdamse binnenstad. Gemeente verwijdert ze direct; plakker anoniem. Bij identificatie via camerabeelden volgt een besluit met sanctie.

Voorbeeld 3: Geringe kosten. Marktkraam op de Rotterdamse Oude Haven staat te lang. Handhaving sleept weg (kosten €150). Achteraf factuur, geen voorafgaand besluit nodig.

Deze gevallen tonen de effectiviteit voor Rotterdam, met behoud van burgerrechten.

Rechten en plichten als Rotterdammer

Rechten:

1. Informatie: Directe mededeling over dwang en nader besluit (5:25 lid 2 Awb).
2. Bezwaar en beroep: Binnen 6 weken tegen nader besluit (art. 6:7 Awb). Vraag voorlopige voorziening aan bij Rechtbank Rotterdam; advies via Juridisch Loket Rotterdam.
3. Kosten betwisten: Bewijs onschuld of onrechtmatigheid leveren.

Plichten:

• Voorkom dwang door snel te handelen.
• Betaal kosten, tenzij onterecht.
• Werk mee aan onderzoek.

Bij onrechtmatige dwang: eis schadevergoeding (art. 8:88 Awb) via de Rechtbank.

Veelgestelde vragen