Het Bbz (Besluit bijstandverlening zelfstandigen) biedt financiële ondersteuning aan zelfstandig ondernemers in moeilijkheden. Je kunt een uitkering krijgen voor levensonderhoud of een lening voor je bedrijf.
Wat is het Bbz?
Het Bbz is een regeling voor zelfstandigen die (tijdelijk) te weinig verdienen om van te leven. Er zijn verschillende mogelijkheden:
- Periodieke uitkering voor levensonderhoud
- Bedrijfskapitaal (rentedragende lening)
- Voorbereidingskrediet voor starters
Voor wie is het Bbz?
| Doelgroep | Voorwaarden |
|---|
| Gevestigde zelfstandigen | Minimaal 1.225 uur/jaar werkzaam, levensvatbaar bedrijf |
| Startende ondernemers | Tot 36 maanden na start, levensvatbaar bedrijfsplan |
| Oudere zelfstandigen | 55+ die bedrijf beëindigen (alternatief: IOAZ) |
| Beëindigende zelfstandigen | Die in de problemen zijn gekomen |
Bbz-uitkering voor levensonderhoud
Als je inkomen tijdelijk onder het sociaal minimum zakt:
- Aanvulling tot bijstandsnorm
- Wordt eerst verstrekt als lening
- Bij jaareinde: definitieve berekening
- Te veel ontvangen = terugbetalen
- Te weinig ontvangen = nabetaling
Bedrijfskapitaal
Een lening voor noodzakelijke investeringen:
- Maximaal € 212.954 (2024)
- Rente: 8% per jaar
- Looptijd: maximaal 10 jaar
- Bedrijf moet levensvatbaar zijn
Aanvragen
Je vraagt Bbz aan bij de gemeente. Bereid je voor met:
- Ondernemingsplan of jaarrekeningen
- Prognose voor komend jaar
- Overzicht zakelijke en privéfinanciën
Veelgestelde vragen
Is de Bbz-uitkering een gift of lening?
De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt. Na afloop van het jaar wordt berekend of het een gift wordt of (deels) moet worden terugbetaald.
Kan ik Bbz krijgen als starter?
Ja, tot 36 maanden na de start van je bedrijf kun je Bbz aanvragen. Je hebt wel een levensvatbaar bedrijfsplan nodig.
Wat betekent 'levensvatbaar' bedrijf?
Een levensvatbaar bedrijf kan naar verwachting binnen afzienbare tijd voldoende inkomen genereren om in het bestaan van de ondernemer te voorzien.
## Veelgestelde vragen
**Hoe hoog is de Bbz-uitkering voor levensonderhoud?**
De Bbz-uitkering vult je inkomen aan tot het sociaal minimum, afhankelijk van je persoonlijke situatie (bijv. alleenstaand of met partner). Het bedrag wordt eerst als lening verstrekt. Aan het einde van het jaar wordt berekend of je het (deels) moet terugbetalen of dat het een gift wordt. De exacte hoogte hangt af van je inkomen en vermogen.
**Wat zijn de belangrijkste voorwaarden om in aanmerking te komen voor Bbz?**
Je moet minimaal 1.225 uur per jaar als zelfstandige werken (of binnen 36 maanden na start zitten). Je bedrijf moet levensvatbaar zijn, wat betekent dat het op termijn voldoende inkomen moet genereren. Daarnaast moet je inkomen onder het sociaal minimum liggen en mag je niet te veel vermogen hebben. Startende ondernemers hebben een goed ondernemingsplan nodig.
**Hoe vraag ik Bbz aan en hoe lang duurt de behandeling?**
Je vraagt Bbz aan bij je gemeente. Verzamel eerst alle benodigde documenten, zoals je ondernemingsplan, jaarrekeningen, prognose voor het komende jaar en een overzicht van je financiën. De behandeling duurt meestal 8 tot 13 weken. Zorg dat je aanvraag compleet is om vertraging te voorkomen.
**Kan ik Bbz combineren met andere toeslagen of uitkeringen?**
Bbz kan soms gecombineerd worden met andere toeslagen, zoals huurtoeslag of zorgtoeslag, maar dit hangt af van je inkomen en vermogen. Het is belangrijk om dit bij je gemeente na te vragen. Bbz is niet te combineren met een WW-uitkering of bijstandsuitkering. Overleg altijd met je gemeente om problemen te voorkomen.
**Wat gebeurt er als mijn bedrijf niet levensvatbaar blijkt te zijn?**
Als je bedrijf niet levensvatbaar is, kom je niet in aanmerking voor Bbz. In dat geval kun je mogelijk een uitkering via de Participatiewet aanvragen of je bedrijf beëindigen. Voor oudere zelfstandigen (55+) is er soms een overbruggingsregeling (IOAZ). Bespreek je opties met je gemeente of een schuldhulpverlener.
**Moet ik de Bbz-lening voor bedrijfskapitaal altijd terugbetalen?**
Ja, de lening voor bedrijfskapitaal is een rentedragende lening die je altijd moet terugbetalen. De rente bedraagt 8% per jaar en de looptijd is maximaal 10 jaar. Het bedrag kan oplopen tot € 212.954 (2024). Zorg dat je een realistisch terugbetalingsplan hebt voordat je de lening aanvraagt.
**Wat is het verschil tussen Bbz en de Tozo-regeling?**
Bbz is een structurele regeling voor zelfstandigen met financiële problemen, terwijl de Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers) een tijdelijke regeling was tijdens de coronacrisis. Tozo bood snellere hulp en had minder strenge voorwaarden. Bbz vereist een levensvatbaar bedrijf en een uitgebreidere aanvraagprocedure.
### TL;DR
Bbz biedt financiële ondersteuning aan zelfstandigen met een te laag inkomen, via een uitkering voor levensonderhoud of een lening voor bedrijfskapitaal. Je moet voldoen aan voorwaarden zoals minimaal 1.225 uur per jaar werken en een levensvatbaar bedrijf hebben. De uitkering wordt eerst als lening verstrekt en later omgezet in een gift of terugbetaalverplichting.
### Key Takeaways
- Bbz is bedoeld voor zelfstandigen met een tijdelijk te laag inkomen of starters met een levensvatbaar bedrijf.
- De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt en later definitief berekend.
- Voor een Bbz-aanvraag heb je een ondernemingsplan, jaarrekeningen en een financieel overzicht nodig.
- De lening voor bedrijfskapitaal moet altijd worden terugbetaald met 8% rente over maximaal 10 jaar.
- Je kunt Bbz niet combineren met een WW-uitkering of bijstand, maar soms wel met toeslagen zoals huurtoeslag.