De berekening van alimentatie is complex en wordt gedaan aan de hand van landelijke richtlijnen. Zowel de behoefte van de ontvanger als de draagkracht van de betaler spelen een rol.
Trema-normen
Rechters gebruiken de Trema-normen (ook wel: Rapport Alimentatienormen) voor een uniforme berekening. Deze richtlijnen worden jaarlijks bijgewerkt door de Expertgroep Alimentatienormen.
Stappen bij berekening partneralimentatie
| Stap | Actie |
|---|
| 1 | Bepaal de huwelijksgerelateerde behoefte (60% netto gezinsinkomen) |
| 2 | Trek eigen inkomsten van de alimentatiegerechtigde af |
| 3 | Bereken de draagkracht van de alimentatieplichtige |
| 4 | De laagste van behoefte en draagkracht bepaalt het bedrag |
Draagkrachtberekening
Bij het bepalen van draagkracht wordt rekening gehouden met:
- Netto inkomen (loon, uitkering, winst uit onderneming)
- Draagkrachtloos inkomen (bijstandsnorm + woonlasten)
- Redelijke lasten (ziektekosten, vervoer, schulden)
- Nieuwe gezinsverplichtingen
Berekening kinderalimentatie
- Bepaal de kosten van het kind via Nibud-tabellen
- Trek het kindgebonden budget af
- Verdeel de resterende kosten naar draagkracht van beide ouders
- Pas de zorgkorting toe voor de niet-verzorgende ouder
Rekentools
Er zijn online rekentools beschikbaar die een indicatie geven:
- Nibud alimentatieberekening
- Rechtspraak.nl alimentatiecalculator
- Alimentatie.nl rekentool
Deze tools geven een indicatie, maar de exacte berekening is maatwerk.
Bijzondere omstandigheden
| Situatie | Invloed op berekening |
|---|
| ZZP'er/ondernemer | Gemiddelde winst van 3 jaar |
| Wisselende inkomsten | Gemiddelde of genormeerde berekening |
| Bonussen/13e maand | Meetellen in inkomen |
| Nieuwe partner | Kan draagkracht verhogen |
Kan ik zelf de alimentatie berekenen?
U kunt een indicatie krijgen via online rekentools, maar een nauwkeurige berekening vereist expertise. Een advocaat of mediator kan een professionele berekening maken die bij de rechtbank standhoudt.
Wat als mijn ex zijn inkomen verbergt?
De rechter kan uw ex verplichten financiële stukken te overleggen. Bij weigering kan de rechter uitgaan van een geschat inkomen. Ook kunt u informatie opvragen bij de Belastingdienst of werkgever.
Wordt vakantiegeld meegeteld?
Ja, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en structurele bonussen worden meegeteld bij het inkomen. Dit gebeurt door het jaarbedrag te delen door 12 maanden.
## Veelgestelde vragen
**Hoe wordt de hoogte van partneralimentatie precies berekend?**
Partneralimentatie wordt berekend via vier stappen: eerst wordt de huwelijksgerelateerde behoefte bepaald (60% van het netto gezinsinkomen). Vervolgens worden eigen inkomsten van de ontvanger afgetrokken. Daarna wordt de draagkracht van de betaler berekend, waarbij rekening wordt gehouden met inkomen, vaste lasten en nieuwe gezinsverplichtingen. Het uiteindelijke bedrag is het laagste van de behoefte of de draagkracht. Voor een exacte berekening is vaak een advocaat of mediator nodig.
**Wat telt allemaal mee als inkomen bij de draagkrachtberekening?**
Bij de draagkrachtberekening tellen alle inkomstenbronnen mee, zoals loon, uitkeringen, winst uit onderneming, vakantiegeld, bonussen en de 13e maand. Ook structurele toeslagen (bijv. zorgtoeslag) worden meegenomen. Voor ZZP'ers wordt vaak het gemiddelde inkomen van de afgelopen drie jaar gebruikt. Tijdelijke inkomsten (zoals eenmalige uitkeringen) tellen meestal niet mee.
**Hoe werkt de berekening van kinderalimentatie als we co-ouderschap hebben?**
Bij co-ouderschap wordt eerst de totale kosten van het kind bepaald via de Nibud-tabellen. Het kindgebonden budget wordt hiervan afgetrokken. De resterende kosten worden verdeeld op basis van de draagkracht van beide ouders. Daarnaast wordt een zorgkorting toegepast voor de ouder die het kind minder verzorgt. Hoe meer zorguren, hoe lager de alimentatieverplichting. Een mediator of advocaat kan helpen bij een eerlijke verdeling.
**Kan de alimentatie verhoogd of verlaagd worden als mijn situatie verandert?**
Ja, alimentatie kan worden aangepast bij gewijzigde omstandigheden, zoals een inkomensverandering, werkloosheid, een nieuwe relatie of hogere kosten voor het kind. U moet dan een verzoek indienen bij de rechtbank met bewijs van de veranderingen. Een advocaat kan u helpen met de procedure. Totdat de rechter een nieuwe beslissing neemt, blijft het oude bedrag gelden.
**Wat kan ik doen als mijn ex-partner de alimentatie niet betaalt?**
Als uw ex-partner niet betaalt, kunt u eerst een herinnering sturen. Helpt dit niet, dan kunt u het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) inschakelen. Zij kunnen het bedrag incasseren, inclusief eventuele incassokosten. In extreme gevallen kunt u een dwangbevel aanvragen via de rechtbank. Bewaar altijd bewijs van de achterstallige betalingen.
**Hoe lang duurt partneralimentatie en kan dit verlengd worden?**
De duur van partneralimentatie is meestal maximaal de helft van de duur van het huwelijk of geregistreerd partnerschap, met een maximum van vijf jaar (behalve bij huwelijken langer dan 10 jaar of als er jonge kinderen zijn). In uitzonderlijke gevallen kan de rechter de alimentatie verlengen, bijvoorbeeld bij langdurige ziekte of als u niet zelf in uw levensonderhoud kunt voorzien. Een advocaat kan u helpen bij een verzoek tot verlenging.
**Worden schulden meegenomen bij de alimentatieberekening?**
Ja, schulden kunnen invloed hebben op de draagkrachtberekening, maar alleen als het gaat om redelijke en noodzakelijke schulden. Denk aan studieschulden, hypotheeklasten of ziektekosten. Consumptieve schulden (bijv. voor luxe aankopen) tellen meestal niet mee. U moet de schulden wel kunnen aantonen met documenten. Een advocaat kan beoordelen welke schulden relevant zijn.
### TL;DR
Alimentatie wordt berekend op basis van behoefte (ontvanger) en draagkracht (betaler), met gebruik van de Trema-normen. Zowel partner- als kinderalimentatie hebben specifieke berekeningsmethoden, waarbij rekening wordt gehouden met inkomsten, lasten en bijzondere omstandigheden. Online tools geven een indicatie, maar een exacte berekening vereist vaak professionele hulp.
### Key Takeaways
- Alimentatieberekening is maatwerk en gebaseerd op de Trema-normen, waarbij zowel behoefte als draagkracht worden afgewogen.
- Voor partneralimentatie geldt een maximale duur van vijf jaar (behalve bij uitzonderingen), terwijl kinderalimentatie doorgaans duurt tot het kind 21 jaar is.
- Online rekentools geven een indicatie, maar een nauwkeurige berekening vereist vaak de expertise van een advocaat of mediator.
- Veranderingen in inkomen, gezinsomstandigheden of schulden kunnen aanleiding zijn om alimentatie te herzien via de rechtbank.
- Bij niet-betaling kunt u het LBIO inschakelen of een dwangbevel aanvragen om achterstallige bedragen te innen.