Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Algemeen verbindende voorschriften

Algemeen verbindende voorschriften zijn regels die voor iedereen gelden. Lees welke soorten er zijn en hoe ze werken.

5 min leestijd

Algemeen verbindende voorschriften (avv's) zijn regels die voor iedereen gelden, zoals wetten, verordeningen en AMvB's. Ze zijn bindend voor burgers en overheid.

Wat zijn avv's?

Algemeen verbindende voorschriften zijn regels die:

  • Extern werken (gelden voor burgers)
  • Algemeen zijn (niet voor een specifiek geval)
  • Zelfstandig verplichtingen scheppen
  • Rechtstreeks bindend zijn

Soorten avv's

TypeVastgesteld doorVoorbeeld
Wet in formele zinStaten-Generaal + KoningBurgerlijk Wetboek
AMvBRegeringBouwbesluit
Ministeriële regelingMinisterRegeling voertuigen
Provinciale verordeningProvinciale StatenOmgevingsverordening
Gemeentelijke verordeningGemeenteraadAPV

Verschil met beleidsregels

AvvBeleidsregel
Bindt burgers rechtstreeksBindt alleen het bestuursorgaan
Geen afwijking mogelijkAfwijking bij bijzondere omstandigheden
Wettelijke grondslag nodigGeen wettelijke grondslag nodig

Toetsing door de rechter

De rechter mag avv's toetsen aan:

  • Hogere regelgeving
  • Algemene rechtsbeginselen (beperkt)
  • Verdragen en EU-recht

Let op: wetten in formele zin mogen niet aan de Grondwet worden getoetst (toetsingsverbod artikel 120 Gw).

Veelgestelde vragen

Kan ik bezwaar maken tegen een verordening?

Tegen de verordening zelf niet. Wel kun je bezwaar maken tegen een besluit dat op de verordening is gebaseerd. In beroep kan de rechter de verordening dan indirect toetsen.

Waar vind ik gemeentelijke verordeningen?

Op overheid.nl en in het Gemeenteblad. Ook staat veel op de website van je gemeente.

Geldt een verordening direct na vaststelling?

Nee, een verordening moet eerst worden bekendgemaakt in het Gemeenteblad. Daarna treedt deze in werking.

## Veelgestelde vragen **Wat is het verschil tussen een wet en een AMvB?** Een wet in formele zin wordt vastgesteld door de Staten-Generaal en de Koning, terwijl een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) door de regering wordt opgesteld. Wetten hebben een bredere reikwijdte en zijn vaak fundamenteler, zoals het Burgerlijk Wetboek. AMvB's zijn gedetailleerder en vullen wetten aan, bijvoorbeeld het Bouwbesluit dat technische eisen stelt voor gebouwen. Beide zijn algemeen verbindende voorschriften en rechtstreeks bindend voor burgers. **Kan een gemeente een verordening maken die in strijd is met een landelijke wet?** Nee, gemeentelijke verordeningen mogen niet in strijd zijn met hogere regelgeving, zoals wetten of AMvB's. De rechter kan een verordening vernietigen als deze in conflict is met een hogere regeling. Gemeenten hebben wel ruimte om binnen de kaders van landelijke wetten eigen regels te stellen, bijvoorbeeld in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). **Hoe weet ik of een verordening voor mij geldt?** Een verordening geldt voor jou als deze algemeen verbindend is en bekendgemaakt is. Gemeentelijke verordeningen worden gepubliceerd in het Gemeenteblad en op de website van je gemeente. Provinciale verordeningen vind je in het Provinciaal Blad. Controleer altijd de inwerkingtredingsdatum en eventuele overgangsregelingen. Twijfel je? Raadpleeg een jurist of de gemeente. **Mag een minister een avv wijzigen zonder tussenkomst van het parlement?** Een minister mag alleen ministeriële regelingen wijzigen zonder tussenkomst van het parlement. Voor wetten in formele zin en AMvB's is wel parlementaire goedkeuring of medewerking van de regering vereist. Ministeriële regelingen zijn vaak technisch van aard, zoals voertuigeisen, en kunnen sneller worden aangepast. Ze moeten wel binnen de kaders van hogere wetgeving blijven. **Wat kan ik doen als ik denk dat een verordening onrechtmatig is?** Je kunt niet direct bezwaar maken tegen de verordening zelf, maar wel tegen een besluit dat op de verordening is gebaseerd. In beroep bij de bestuursrechter kun je dan indirect de rechtmatigheid van de verordening laten toetsen. De rechter kan de verordening vernietigen als deze in strijd is met hogere regelgeving of algemene rechtsbeginselen. Overleg eventueel met een advocaat voor juridisch advies. **Gelden avv's ook voor bedrijven en organisaties?** Ja, algemeen verbindende voorschriften gelden voor iedereen, inclusief bedrijven, organisaties en overheidsinstanties. Of het nu gaat om een wet, AMvB of gemeentelijke verordening, de regels zijn bindend voor alle rechtssubjecten binnen hun geldigheidsgebied. Bedrijven moeten bijvoorbeeld voldoen aan het Bouwbesluit of de APV van hun gemeente. **Hoe lang duurt het voordat een nieuwe verordening in werking treedt?** Dit verschilt per type verordening. Gemeentelijke verordeningen treden vaak in werking na publicatie in het Gemeenteblad, soms met een overgangstermijn. Provinciale verordeningen volgen een vergelijkbare procedure. Wetten en AMvB's vereisen publicatie in het Staatsblad en hebben vaak een vaste inwerkingtredingsdatum. Controleer altijd de specifieke regeling voor de exacte datum. ### TL;DR Algemeen verbindende voorschriften (avv's) zijn bindende regels voor burgers en overheid, zoals wetten, AMvB's en verordeningen. Ze zijn algemeen, extern werkend en rechtstreeks bindend. De rechter kan avv's toetsen aan hogere regelgeving, maar niet aan de Grondwet. Bezwaar maken tegen een avv zelf is niet mogelijk, maar wel tegen besluiten die erop gebaseerd zijn. ### Key Takeaways - Avv's zijn bindend voor iedereen, inclusief burgers, bedrijven en overheid, en scheppen zelfstandig verplichtingen. - Er zijn verschillende soorten avv's, zoals wetten, AMvB's, ministeriële regelingen en gemeentelijke/provinciale verordeningen, elk vastgesteld door een ander overheidsorgaan. - De rechter kan avv's toetsen aan hogere regelgeving en verdragen, maar niet aan de Grondwet (toetsingsverbod). - Tegen een avv zelf kun je geen bezwaar maken, maar wel tegen besluiten die erop gebaseerd zijn, waarbij de rechter de avv indirect kan toetsen. - Verordeningen treden pas in werking na publicatie in het Gemeenteblad of Provinciaal Blad en mogen niet in strijd zijn met hogere regelgeving.