Adoptieprocedure draagmoederschap in Rotterdam
De adoptieprocedure bij draagmoederschap stelt wensouders in Rotterdam in staat om het volledige ouderlijk gezag over een kind te krijgen dat via draagmoederschap is geboren. Dit is nodig als de draagmoeder initieel als juridische moeder wordt geregistreerd, bijvoorbeeld zonder geldige overeenkomst of bij onverwachte problemen. Sinds de regulering van draagmoederschap in Nederland in 2022 blijft adoptie cruciaal voor volledige juridische erkenning van wensouders als ouders.
Wettelijke basis
Deze procedure valt onder het personen- en familierecht in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW), met name Titel 15 BW (art. 1:227-1:248) voor adoptie van minderjarigen. De Wet draagmoederschap (15 maart 2022, Stb. 2022, 108) legaliseert draagmoederschap en introduceert de opvoedingsovereenkomst (art. 1:51a BW). Bij een notariële overeenkomst voor de 12e week van de zwangerschap erkennen wensouders het kind meteen na de geboorte, zonder dat de draagmoeder ouderlijk gezag krijgt. Zonder overeenkomst of bij schending blijft de draagmoeder juridisch moeder, waardoor adoptie door wensouders noodzakelijk is (art. 1:228 BW).
Adoptie vraagt steeds om rechterlijke goedkeuring en een advies van de raad voor de kinderbescherming Rotterdam (art. 1:231 BW). Commercieel draagmoederschap blijft streng verboden (art. 1:51c BW). Rotterdammers kunnen bij het Juridisch Loket Rotterdam gratis voorlichting krijgen over deze regels.
Voorwaarden voor adoptie bij draagmoederschap
De Rechtbank Rotterdam hanteert strenge criteria:
- Adoptant(en) zijn meerderjarig en leveren een Gedragsverklaring Justis (VOG-NP) in.
- Het kind is minderjarig en adoptie dient het kindbelang (art. 1:228 lid 1 BW).
- De draagmoeder geeft onherroepelijke toestemming (art. 1:233 BW), behalve bij onbekwaamheid.
- Wensouders zijn minstens 4 jaar ouder dan het kind, met mogelijke uitzondering bij draagmoederschap.
- Geen directe bloed- of aanverwantschap, tenzij uit noodzaak.
De rechter controleert expliciet op schending van het verbod op kinderhandel of uitbuiting, met extra aandacht voor Rotterdamse casussen.
Stappen in de adoptieprocedure draagmoederschap
De procedure bij de Rechtbank Rotterdam duurt doorgaans 6-12 maanden:
- Voorbereiding: Sluit een notariële opvoedingsovereenkomst bij een Rotterdamse notaris. Verzamel medische en psychologische documenten.
- Na geboorte: Vraag erkenning aan bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de Gemeente Rotterdam (art. 1:202 BW), als de draagmoeder nog moeder is.
- Aanvraag adoptie: Indienen verzoekschrift bij de Rechtbank Rotterdam (art. 1:230 BW), met ID's, VOG's, advies raad kinderbescherming en draagmoedertoestemming.
- Hoorzitting: Rechter hoort partijen, inclusief kind vanaf 12 jaar (art. 1:232 BW).
- Beschikking: Bij goedkeuring worden wensouders ouders; nieuw geboorte-akt volgt.
- Registratie: Aanmelding in de Basisregistratie Personen (BRP) via Gemeente Rotterdam.
Vergelijking reguliere adoptie vs. draagmoederschap-adoptie
| Aspect | Reguliere adoptie | Draagmoederschap-adoptie Rotterdam |
|---|---|---|
| Duur | 1-3 jaar | 6-12 maanden |
| Kosten | €10.000-€30.000 | €5.000-€15.000 (excl. vergoedingen) |
| Anonimiteit | Vaak internationaal | Bekend, vaak lokaal netwerk |
| Toetsing | Streng via intermediair | Rechtbank Rotterdam + kinderbescherming |
Rechten en plichten
Rechten wensouders:
- Volledig juridisch ouderschap post-adoptie, met erfrecht en naamkeuze.
- Onbeperkt ouderlijk gezag.
Plichten:
- Vergoeden redelijke kosten draagmoeder (zorg, kleding; art. 1:51b BW), zonder commercieel doel.
- Openheid over herkomst naar kind (NVK-richtlijn).
- Nazorg voor draagmoeder faciliteren.
Rechten draagmoeder: Beperkte onttrekking aan gezag zonder adoptie; recht op informatie blijft.
Praktijkvoorbeelden Rotterdam
Voorbeeld 1: Draagmoeder Anna uit Rotterdam-Zuid en wensouders Bert en Carla uit Kralingen sluiten geen tijdige overeenkomst. Bert erkent het kind post-geboorte, maar Anna blijft moeder. De Rechtbank Rotterdam keurt adoptie goed na positief advies kinderbescherming, gezien de opvoeding bij Bert en Carla.
Voorbeeld 2: Bij falende IVF in een Rotterdamse kliniek blijft draagmoeder moeder. Rechter weigert adoptie door zwakke band met wensmoeder, en adviseert gedeeld gezag als tussenstap.
Vroege hulp is essentieel; raadpleeg het Juridisch Loket Rotterdam of ons artikel over draagmoederschap in Rotterdam.
Veelgestelde vragen
Moet er altijd adoptie bij draagmoederschap in Rotterdam?
Nee, geldige opvoedingsovereenkomst maakt wensouders direct ouders. Adoptie alleen bij missende overeenkomst of twist.
Hoe lang duurt adoptie draagmoederschap bij Rechtbank Rotterdam?
6-12 maanden, variërend per casus. Begin vroeg bij Juridisch Loket Rotterdam.
Kan een alleenstaande Rotterdamer adopteren via draagmoederschap?
Ja, bij naleving voorwaarden (art. 1:227 BW). Strenge kindbelang-toets door Rechtbank Rotterdam.
Wat als de draagmoeder heroverweegt?
De rechter weegt belangen af; onherroepelijke toestemming is key. Zoek direct advies bij Juridisch Loket Rotterdam.
Waarom is adoptie nodig bij draagmoederschap in Rotterdam?
Adoptie is nodig als de draagmoeder juridisch moeder blijft staan (bijvoorbeeld zonder geldige opvoedingsovereenkomst). Dan moeten wensouders via adoptie het volledige ouderlijk gezag verkrijgen. Sinds 2022 is dit de standaardprocedure als de draagmoeder niet vrijwillig afstand doet.
Wat is een opvoedingsovereenkomst en hoe voorkom ik adoptie?
Een notariële opvoedingsovereenkomst (gesloten voor de 12e zwangerschapsweek) voorkomt dat de draagmoeder juridisch moeder wordt. Wensouders krijgen dan automatisch het ouderlijk gezag. Zonder overeenkomst of bij schending is adoptie noodzakelijk. In Rotterdam sluit u dit bij een lokale notaris.
Welke stappen moet ik volgen voor adoptie in Rotterdam?
1) Sluit een opvoedingsovereenkomst (indien nog niet gedaan). 2) Vraag erkenning aan bij de gemeente Rotterdam als de draagmoeder nog moeder is. 3) Dien een adoptieverzoek in bij de Rechtbank Rotterdam met VOG, kinderbeschermingsadvies en toestemming draagmoeder. 4) Volg de hoorzitting en wacht op de rechterlijke beschikking (duur: 6–12 maanden).
Wat kost adoptie bij draagmoederschap in Rotterdam?
De kosten liggen tussen €5.000 en €15.000 (exclusief vergoedingen aan de draagmoeder). Dit omvat notaris, rechtbankkosten, VOG, psychologische rapporten en advocaat. Voor een precieze indicatie kunt u terecht bij het Juridisch Loket Rotterdam (gratis voorlichting).
Moet de draagmoeder akkoord gaan met adoptie?
Ja, de draagmoeder moet onherroepelijke toestemming geven (art. 1:233 BW), tenzij ze onbekwaam is verklaard. Bij weigering kan de rechter toch adoptie toestaan als het kindbelang dat vereist. In Rotterdam wordt dit streng gecontroleerd op kinderhandel of uitbuiting.
Hoe lang duurt de adoptieprocedure in Rotterdam?
De procedure duurt meestal 6 tot 12 maanden, sneller dan reguliere adoptie (1–3 jaar). Vertragingen kunnen optreden bij complexe gevallen of als de draagmoeder niet meewerkt. De Rechtbank Rotterdam prioriteert draagmoederschapsadopties vaak hoger dan andere adopties.
Kan ik gratis hulp krijgen bij de adoptieprocedure?
Ja, het Juridisch Loket Rotterdam biedt gratis voorlichting over de procedure en wettelijke eisen. Ook de Raad voor de Kinderbescherming Rotterdam en lokale notarissen (bijvoorbeeld via de Kamer van Koophandel Rotterdam) kunnen advies geven. Subsidies voor juridische kosten zijn zeldzaam, maar u kunt hierover navragen bij uw advocaat.