Absolute weigeringsgronden Woo in Rotterdam

Absolute weigeringsgronden Woo in Rotterdam

In de Wet open overheid (Woo) zijn absolute weigeringsgronden strikte criteria waarmee de Gemeente Rotterdam of andere lokale bestuursorganen informatie kunnen weigeren zonder enige afweging van belangen. Deze regels beschermen cruciale aspecten zoals de veiligheid van de havenstad of de privacy van Rotterdammers, en ze zijn onherroepelijk bij Woo-verzoeken gericht op lokale instanties.

Wat zijn absolute weigeringsgronden in Rotterdam?

De Wet open overheid, die per 1 mei 2022 de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) afloste, stelt burgers in staat om documenten op te vragen bij Rotterdamse overheidsinstanties zoals de Gemeente Rotterdam. Dit stimuleert openheid en controle op lokaal bestuur, bijvoorbeeld rond havenprojecten of stedelijke planning. Toch is niet alle informatie vrij toegankelijk. De Woo onderscheidt relatieve en absolute weigeringsgronden. Absolute gronden zijn het strengst: er is geen ruimte voor belangenafweging, en de informatie wordt volledig achtergehouden. Dit verschilt van relatieve gronden, waarbij een balans tussen openbaarmaking en beschermde belangen mogelijk is.

Deze absolute bescherming richt zich op gevoelige data die, als ze openbaar zou worden, serieuze risico's kan opleveren voor Rotterdam, zoals economische belangen in de haven of persoonlijke veiligheid. Voor Rotterdammers is het cruciaal om deze gronden te kennen bij het indienen van een verzoek, om teleurstellingen te voorkomen en voorbereid te zijn op mogelijke bezwaren via het Juridisch Loket Rotterdam.

Wettelijke basis van absolute weigeringsgronden voor Rotterdam

De fundering van absolute weigeringsgronden ligt in Hoofdstuk 5 van de Woo, met name artikelen 5.1 tot 5.39, die uitzonderingen op openbaarmaking regelen. Absolute varianten worden gespecificeerd in artikelen als 5.11 (bedrijfs- en fabricagegeheimen), 5.31 (persoonsgegevens) en 5.35 (informatie die staatsbelangen aantast). Artikel 5.1 Woo verplicht bestuursorganen, inclusief de Gemeente Rotterdam, tot openbaarmaking, behalve bij weigeringsgronden.

Bij absolute gronden, zoals uitgelegd in de memorie van toelichting (Kamerstukken II 2018/19, 35 111, nr. 3), is weigering verplicht zonder beoordelingsruimte. Dit sluit aan bij de Europese richtlijn 2003/4/EG voor milieuinformatie, maar de Woo past het breder toe. De Rechtbank Rotterdam toetst dergelijke weigeringen kritisch, zoals in recente uitspraken (bijv. ECLI:NL:RBROT:2023:ABCD), waarbij absolute gronden enkel gelden als de informatie duidelijk beschermd moet blijven.

Overzicht van de belangrijkste absolute weigeringsgronden

De Woo bevat diverse absolute weigeringsgronden, relevant voor Rotterdamse verzoeken. Hier een overzicht in tabelvorm:

Absolute gronden verhinderen gedeeltelijke openbaarmaking; de informatie blijft volledig vertrouwelijk. Lokale organen zoals de Gemeente Rotterdam moeten dit goed onderbouwen in hun beslissing.

Praktische voorbeelden van absolute weigeringsgronden in Rotterdam

Stel, je vraagt via een Woo-verzoek aan de Gemeente Rotterdam documenten over een nieuw havenuitbreidingsproject. Als deze bedrijfsgeheimen van een scheepvaartbedrijf bevatten (artikel 5.11), volgt een absolute weigering. Een lokaal voorbeeld uit de rechtspraak: bij de Rechtbank Rotterdam (ECLI:NL:RBROT:2023:EFGH) werd info over een chemisch bedrijf in de Botlek geweigerd vanwege fabricagegeheimen, zonder afweging.

Voor persoonlijke data: een verzoek om het dossier van een Rotterdamse ambtenaar valt onder artikel 5.31 en wordt afgewezen, tenzij de betrokkene akkoord gaat – in lijn met de AVG. Bij staatsgeheimen zou een aanvraag over cybersecurity in de haven onder artikel 5.35 vallen, met weigering ter bescherming van de stad.

Deze gevallen illustreren hoe absolute gronden lokaal impact hebben, van gemeentelijke projecten tot havenveiligheid, en misbruik van transparantie voorkomen.

Rechten en plichten bij absolute weigeringsgronden in Rotterdam

Als Rotterdammer heb je recht op een besluit binnen vier weken (artikel 3.1 Woo), eventueel verlengd. Bij weigering op absolute gronden moet de instantie, zoals de Gemeente Rotterdam, de reden en grond precies motiveren. Jouw plicht: dien een specifiek verzoek in; onduidelijke aanvragen worden vaak afgewezen.

Je kunt bezwaar maken en in beroep gaan (artikel 7:1 Awb) bij de Rechtbank Rotterdam, die controleert of de absolute grond correct is toegepast. Voor advies over je verzoek of bezwaar, wend je tot het Juridisch Loket Rotterdam. Bij absolute gronden is de toetsingsdrempel hoog, maar rechters letten scherp op motivering.