Transactie en strafbeschikking

Het Openbaar Ministerie kan een zaak zelf afdoen zonder rechter via een transactie of strafbeschikking. De verdachte betaalt een boete of doet een taakstraf en wordt dan niet verder vervolgd.

Transactie (schikking)

Bij een transactie (artikel 74 Sr) biedt het OM aan om de zaak niet te vervolgen als de verdachte een geldbedrag betaalt. Na betaling vervalt het recht tot vervolging.

Kenmerken transactie

• Vrijwillig - verdachte hoeft niet te accepteren
• Betaling aan de Staat
• Geen strafblad (na 5 jaar niet meer zichtbaar)
• Geen schulderkenning

Strafbeschikking

De strafbeschikking (artikel 257a Sv) is een beslissing van het OM waarbij een straf wordt opgelegd zonder tussenkomst van de rechter.

Mogelijke straffen

• Geldboete
• Taakstraf (maximaal 180 uur)
• Ontzegging rijbevoegdheid (maximaal 6 maanden)
• Gedragsaanwijzing

Verschil met transactie

Anders dan bij transactie:

• De strafbeschikking is een schuldvaststelling
• Komt op het strafblad
• Kan worden afgedwongen

Verzet

Tegen een strafbeschikking kan verzet worden ingesteld. De zaak gaat dan alsnog naar de rechter die opnieuw oordeelt. De rechter is niet gebonden aan de strafbeschikking.

Wanneer?

Transactie en strafbeschikking worden gebruikt bij:

• Veelvoorkomende criminaliteit (winkeldiefstal, vernieling)
• Verkeersmisdrijven
• Lichte geweldsdelicten
• Fraude met lagere bedragen

Veelgestelde vragen

Wat gebeurt er als ik verdacht ben van een misdrijf?

Je hebt recht op juridische hulp, je kunt zwijgen, en de politie moet je rechten uitleggen. Verdacht zijn is niet hetzelfde als schuldig.

Hoe lang kan ik in voorarrest worden gehouden?

Maximaal 10 dagen zonder proces, daarna moet rechter voorarrest goedkeuren. Voorarrest mag niet onbeperkt duren.

Wat is het verschil tussen een misdrijf en overtreding?

Een misdrijf is ernstiger en kan met gevangenisstraf worden bestraft. Een overtreding kan met geldboete worden afgehandeld.

Heb ik recht op een advocaat?

Ja, je hebt altijd recht op juridische bijstand. Dit kan gratis zijn als je dit niet kunt betalen.

Kan ik in hoger beroep gaan?

Ja, je kunt tegen de uitspraak in beroep gaan bij het gerechtshof.

## Veelgestelde vragen **Wat is het verschil tussen een transactie en een strafbeschikking?** Een transactie is een vrijwillig aanbod van het OM om een geldbedrag te betalen in ruil voor niet-vervolging. Het komt niet op je strafblad en je erkent geen schuld. Een strafbeschikking is een opgelegde straf door het OM, zoals een boete of taakstraf, die wel op je strafblad komt en een schuldvaststelling inhoudt. Tegen een strafbeschikking kun je verzet aantekenen, tegen een transactie niet. **Kan ik weigeren een transactie of strafbeschikking te accepteren?** Bij een transactie kun je weigeren, omdat deze vrijwillig is. Als je niet betaalt, kan het OM alsnog besluiten je te vervolgen. Een strafbeschikking is echter bindend en kun je niet weigeren, maar je kunt wel verzet aantekenen. De zaak gaat dan naar de rechter, die opnieuw beslist. **Hoe lang blijft een strafbeschikking zichtbaar op mijn strafblad?** Een strafbeschikking komt op je strafblad en blijft in principe levenslang zichtbaar. Voor bepaalde doeleinden, zoals een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG), kan het na een aantal jaren (meestal 4-8 jaar, afhankelijk van de straf) niet meer worden meegenomen. Een transactie komt niet op je strafblad, maar is na 5 jaar niet meer zichtbaar in justitiële systemen. **Wat gebeurt er als ik een strafbeschikking niet betaal of de taakstraf niet uitvoer?** Als je een strafbeschikking niet nakomt, kan het OM de zaak alsnog aan de rechter voorleggen. De rechter kan dan een zwaardere straf opleggen. Bij een geldboete kan het OM ook beslag leggen op je bezittingen of loon. Bij een taakstraf kan deze worden omgezet in een vervangende hechtenis. **Kan ik een transactie of strafbeschikking betwisten?** Een transactie kun je niet betwisten, omdat je deze vrijwillig accepteert. Bij een strafbeschikking kun je binnen 14 dagen verzet aantekenen bij het OM. De zaak wordt dan behandeld door de rechter, die volledig opnieuw oordeelt. Je kunt dan je verhaal doen en eventueel bewijs aanleveren. **Welke straffen kunnen worden opgelegd bij een strafbeschikking?** Bij een strafbeschikking kan het OM een geldboete, taakstraf (maximaal 180 uur), ontzegging van de rijbevoegdheid (maximaal 6 maanden) of een gedragsaanwijzing opleggen. Een gevangenisstraf kan niet via een strafbeschikking worden opgelegd. De hoogte van de boete hangt af van het delict en je financiële situatie. **Hoe weet ik of ik in aanmerking kom voor een transactie of strafbeschikking?** Het OM beslist per zaak of een transactie of strafbeschikking wordt aangeboden. Dit gebeurt meestal bij lichtere delicten, zoals winkeldiefstal, verkeersovertredingen, lichte geweldsdelicten of fraude met lagere bedragen. Het hangt af van de ernst van het delict, je strafblad en of je eerder in aanraking bent geweest met justitie. ### TL;DR Het OM kan een zaak afdoen zonder rechter via een transactie (vrijwillige boete zonder strafblad) of strafbeschikking (opgelegde straf met strafblad). Tegen een strafbeschikking kun je verzet aantekenen, een transactie niet. Beide worden gebruikt bij lichtere delicten en verkeersmisdrijven. ### Key Takeaways - Een transactie is vrijwillig en komt niet op je strafblad, terwijl een strafbeschikking een opgelegde straf is die wel op je strafblad komt. - Tegen een strafbeschikking kun je verzet aantekenen binnen 14 dagen; de zaak gaat dan naar de rechter. - Niet-nakoming van een strafbeschikking kan leiden tot zwaardere straffen of beslag op bezittingen. - Een strafbeschikking kan een geldboete, taakstraf, rijontzegging of gedragsaanwijzing inhouden, maar geen gevangenisstraf. - Het OM bepaalt per zaak of een transactie of strafbeschikking wordt aangeboden, meestal bij lichtere delicten.