De PIJ-maatregel in Rotterdam
De PIJ-maatregel, of Plaatsing in een Inrichting voor Jeugdigen, is een vrijheidsbeperkende maatregel binnen het jeugdstrafrecht voor jongeren van 12 tot 23 jaar die zware delicten plegen in Rotterdam. In tegenstelling tot straffen richt deze maatregel zich op behandeling en terugkeer in de samenleving, om herhaling te voorkomen. De kinderrechter van de Rechtbank Rotterdam legt deze op en het heeft vaak grote gevolgen voor de jongere en zijn familie in de regio.
Wanneer kiest de Rechtbank Rotterdam voor PIJ?
Het jeugdstrafrecht in Rotterdam balanceert tussen maatschappelijke veiligheid en de groei van de jongere. De rechter-commissaris bij de Rechtbank Rotterdam kiest voor PIJ als mildere alternatieven zoals HALT, jeugdbescherming of een lichtere jeugdstraf niet werken. Dit geldt vooral voor jongeren met risico op zware recidive, vaak gelinkt aan mentale issues of verslavingen, veelvoorkomend in Rotterdamse wijken.
Wettelijke grondslag PIJ-maatregel
De PIJ is vastgelegd in de Jeugdwet (Jw), Titel 5, artikelen 77a tot 77bb. Artikel 77g Jw stelt eisen: een misdrijf met minimaal drie jaar gevangenisstraf voor volwassenen, zoals geweldsdelicten, zedendelicten of grootschalige drugs, plus noodzaak voor intensieve therapie en herhalingsgevaar. De kinderrechter van de Rechtbank Rotterdam gebruikt een pro justitia rapport van de Reclassering en expertadviezen. Door de Wet aanpassing PIJ-regime (2019) is de duur afhankelijker van gedrag.
Oplegging van PIJ door Rechtbank Rotterdam
PIJ wordt opgelegd als:
- De jongere 12-18 jaar is (tot 23 bij verlenging);
- Er een zwaar misdrijf is, zoals moord, doodslag, zware assaulten, verkrachting of drugshandel in Rotterdam;
- Lichtere opties falen;
- Instellingstherapie essentieel is voor veilige resocialisatie.
PIJ beschermt de Rotterdamse samenleving en verschilt van de ISD voor volwassenen door de focus op pedagogiek en ontwikkeling.
Procedure bij Rechtbank Rotterdam
- Arrestatie en hoor: Na een incident in Rotterdam voorgeleiding bij de rechter-commissaris.
- Zitting kinderrechter: Binnen twee weken bij Rechtbank Rotterdam; officier eist PIJ.
- Onderzoek: Proefplaatsing (max. twee weken) en rapporten.
- Besluit: Binnen vier weken na zitting; beroep mogelijk bij het Hof.
Duur en verlenging PIJ
Standaard 2 jaar, met max. 1 jaar voorwaardelijk in de eindfase. Verlenging:
- 1 jaar (gebruikelijk);
- 2 jaar bij ernstig wangedrag.
Na twee jaar oordeelt de rechter op basis van Servicepunt PIJ-advies. Beëindiging bij geen gevaar meer; gemiddeld 2,5-3 jaar in de praktijk.
Vergelijking duur PIJ met andere maatregelen
| Maatregel | Basisduur | Verlenging | Leeftijd |
|---|---|---|---|
| PIJ | 2 jaar | 1 of 2 jaar | 12-23 jaar |
| Jeugddetentie | 1-24 maanden | Niet verlengbaar | 12-18 jaar |
| ISD (volwassenen) | 2 jaar | 1 jaar | 18+ |
Rechten en verplichtingen tijdens PIJ
Rechten:
- Advocaat via de rechter;
- Bezoek en bellen met familie;
- Onderwijs/werk in de instelling;
- Medische zorg met instemming;
- Klachten indienen bij Kinderrechter Rechtbank Rotterdam.
Plichten:
- Actief aan therapie meedoen;
- Instellingsregels naleven;
- Geen drugs/wapens;
- Volledige participatie.
Schendingen kunnen isolatie of verlenging veroorzaken.
Praktijkvoorbeelden uit Rotterdam
Voorbeeld 1: Een 16-jarige uit Rotterdam-Zuid berooft gewapend een winkel. Na eerdere jeugdbescherming volgt PIJ voor 2 jaar in gesloten setting met therapie. Na 18 maanden voorwaardelijk vrij wegens vooruitgang.
Voorbeeld 2: 17-jarig meisje met PTSS uit Rotterdam-West pleegt zware mishandeling. PIJ 2 jaar, verlengd met 1 jaar door agressie; succes via pleegzorg-resocialisatie.
Veelgestelde vragen
PIJ vanaf 12 jaar in Rotterdam?
Ja, bij delicten met 3+ jaar straf voor volwassenen, zoals moord (art. 77g lid 1 Jw), behandeld door Rechtbank Rotterdam.
Wat bij 18 jaar tijdens PIJ?
Door tot 23 jaar; mogelijk overgang naar volwassenenafdeling, maar jeugdfocus (art. 77r Jw).
Inspraak familie?
Ja, ouders gehoord; verlof aanvragen mogelijk. Advies via Juridisch Loket Rotterdam.
PIJ voorkomen?
Soms met HALT/transactie, maar zware zaken leiden tot zitting bij Rechtbank Rotterdam.
Tips voor Rotterdamse jongeren en ouders
- Direct hulp zoeken: Bel het Juridisch Loket Rotterdam of een jeugdstrafrechtadvocaat via de Gemeente Rotterdam.
- Voorbereiden: Verzamel bewijs van positieve ontwikkeling.
- Ondersteuning: Neem contact op met lokale jeugdteams voor preventie.