Materieel strafrecht in Rotterdam

Materieel strafrecht in Rotterdam

Materieel strafrecht vormt de basis van het strafrecht en bepaalt welke daden strafbaar zijn, wie daarvoor verantwoordelijk is en welke sancties volgen. Voor Rotterdammers is dit essentieel, vooral bij zaken die voor de Rechtbank Rotterdam komen, en het is vastgelegd in het Wetboek van Strafrecht.

Wat houdt materieel strafrecht in?

Strafrecht onderscheidt materieel strafrecht van formeel strafrecht. Het materiële deel beschrijft de strafbare handelingen, de voorwaarden voor strafbaarheid en de bijbehorende straffen. Het beantwoordt vragen zoals: 'Welke feiten zijn strafbaar in Rotterdam?', 'Wie kan vervolgd worden?' en 'Wat zijn de mogelijke sancties?'. Formeel strafrecht regelt daarentegen de procedures, zoals verhoren door de politie in Rotterdam of zittingen bij de Rechtbank Rotterdam.

Het legaliteitsbeginsel staat centraal: nullum crimen, nulla poena sine praevia lege poenali. Alleen handelingen die expliciet in de wet staan, zijn strafbaar. Dit beschermt inwoners van Rotterdam tegen willekeur, bijvoorbeeld bij haven-gerelateerde delicten.

Wettelijke grondslag

Het materieel strafrecht is hoofdzakelijk neergelegd in het Wetboek van Strafrecht (Sr.). Relevante bepalingen omvatten:

• Artikel 1 Sr: Beschrijft een 'strafbaar feit' als een daad die bij wet strafbaar is gesteld.
• Artikel 9 Sr: Lijst de principale straffen, waaronder gevangenisstraf, hechtenis en geldboete.
• Artikel 10 Sr: Scheidt misdrijven (zware straffen > drie maanden cel) van overtredingen (lichtere penalties).
• Artikelen 37-48 Sr: Regels rond strafbaarheid, zoals poging tot delict of medeplichtigheid.

Aanvullende wetten zoals de Opiumwet (vaak relevant in de Rotterdamse haven) of de Wegenverkeerswet vullen aan. Bekijk het Sr. op wetten.overheid.nl.

Verschil materieel en formeel strafrecht

Ter verduidelijking een overzicht:

Dit bouwt voort op ons overzicht Wat is strafrecht?.

Types strafbare feiten

Feiten vallen uiteen in misdrijven en overtredingen:

• Misdrijven: Zware delicten zoals moord (art. 289 Sr), doodslag (art. 287 Sr) of verkrachting (art. 242 Sr). Straf: > drie maanden gevangenis, vaak behandeld bij Rechtbank Rotterdam.
• Overtredingen: Minder ernstig, zoals wildplassen in het Rotterdamse stadscentrum of te hard rijden. Sanctie: boete via Gemeente Rotterdam of taakstraf.

Praktijkvoorbeelden uit Rotterdam

Voorbeeld 1: Winkeldiefstal
Art. 310 Sr bestraft het wegnemen van andermans eigendom. Een diefstal van kleding in een Rotterdamse winkel is een misdrijf met max. 4 jaar cel. Eerste overtreders krijgen vaak een taakstraf.

Voorbeeld 2: Drugsbezit in de haven
Art. 2 Opiumwet maakt bezit van softdrugs strafbaar (overtreding), harddrugs een misdrijf. Met 5 gram wiet in Rotterdam riskeert u een boete van €100-€200, strengere controles door de havenpolitie.

Voorbeeld 3: Fraude bij havenbedrijven
Art. 326 Sr (valsheid in geschrifte) treft factuurvervalsing. Een Rotterdamse ondernemer met btw-fraude kan jaren gevangenisstraf krijgen.

Straffen en maatregelen

Hoofstraffen (art. 9 Sr):

1. Gevangenisstraf (max. 30 jaar, levenslang bij ernstige zaken).
2. Hechtenis (max. 1 jaar).
3. Geldboete.
4. Taakstraf (max. 240 uur).

Maatregelen zoals tbs (art. 37 Sr) bij gevaarlijke delicten. Rechters bij Rechtbank Rotterdam wegen recidive of spijt mee.

Rechten en verplichtingen

Burgerrechten:

• Duidelijke wettekst (art. 1 Sr).
• Geen retroactieve verscherping (art. 2 Sr).
• Uitzonderingen zoals noodweer (art. 41 Sr).

Verplichtingen:

• Geen strafbare daden plegen.
• Waarheidsplicht als getuige.

Verdachten in Rotterdam hebben zwijg- en identiteitsplicht.

Veelgestelde vragen

Tips voor Rotterdammers

• Raadpleeg het Juridisch Loket Rotterdam voor gratis advies bij verdenking.
• Neem contact op met een lokale advocaat voor persoonlijke begeleiding.
• Controleer Gemeente Rotterdam voor lokale overtredingen.
• Lees het Sr. online en volg zaken bij Rechtbank Rotterdam.