Een kroongetuige is een verdachte die in ruil voor strafvermindering verklaart over misdrijven van anderen. De kroongetuigenregeling wordt ingezet bij zware georganiseerde misdaad.
Wat is een kroongetuige?
Een kroongetuige (artikel 226g-226k Sv) is een verdachte of veroordeelde die bereid is te verklaren over strafbare feiten van anderen, in ruil voor:
- Strafvermindering (maximaal 50%)
- Soms bescherming (getuigenbeschermingsprogramma)
Voorwaarden
- Het gaat om ernstige misdrijven (4+ jaar gevangenisstraf)
- De verklaring is van belang voor het onderzoek
- De officier van justitie sluit een deal met goedkeuring van het College van PG's
- De rechter-commissaris toetst de afspraak
Welke misdrijven?
De regeling wordt vooral gebruikt bij:
- Liquidaties en moord
- Drugshandel (grote partijen)
- Wapenhandel
- Mensenhandel
- Terrorisme
Betrouwbaarheid
De verklaring van een kroongetuige moet kritisch worden beoordeeld. De getuige heeft immers belang bij verklaren. Steunbewijs is essentieel.
Bescherming
Kroongetuigen lopen groot gevaar. Zij kunnen in een getuigenbeschermingsprogramma worden opgenomen met:
- Nieuwe identiteit
- Verhuizing (soms naar buitenland)
- 24-uurs beveiliging
Bekende zaken
De regeling is in Nederland controversieel geworden door de zaak-Nabil B. (Marengo-proces), waarbij de advocaat en broer van de kroongetuige werden vermoord.
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Hoe word je kroongetuige in Nederland?**
Om kroongetuige te worden, moet je als verdachte of veroordeelde bereid zijn om verklaringen af te leggen over ernstige misdrijven van anderen. Je sluit een deal met de officier van justitie, die moet worden goedgekeurd door het College van Procureurs-Generaal. De rechter-commissaris toetst vervolgens de afspraak. Je moet informatie verschaffen die cruciaal is voor het onderzoek, en in ruil daarvoor krijg je strafvermindering (maximaal 50%) of bescherming.
**Wat zijn de risico's van het kroongetuigeschap?**
Kroongetuigen lopen groot persoonlijk risico, omdat ze vaak verklaren tegen gevaarlijke criminelen. Dit kan leiden tot bedreigingen, geweld of zelfs liquidaties. Daarom kunnen kroongetuigen in een getuigenbeschermingsprogramma worden opgenomen, met een nieuwe identiteit, verhuizing (soms naar het buitenland) en 24-uurs beveiliging. Toch blijft het risico op represailles bestaan, zoals bleek in de zaak-Nabil B.
**Hoe betrouwbaar is een kroongetuige?**
De verklaringen van een kroongetuige worden kritisch beoordeeld, omdat de getuige een eigen belang heeft (strafvermindering). De rechter eist daarom steunbewijs om de verklaringen te onderbouwen. Dit kan bestaan uit fysiek bewijs, andere getuigenverklaringen of technische gegevens. Zonder steunbewijs is de kans klein dat de verklaring tot een veroordeling leidt.
**Kan een kroongetuige helemaal vrijuit gaan?**
Nee, een kroongetuige gaat niet helemaal vrijuit. De regeling biedt maximaal 50% strafvermindering, maar volledige vrijspraak is niet mogelijk. De rechter bepaalt uiteindelijk de hoogte van de strafvermindering, afhankelijk van de waarde van de verstrekte informatie en de ernst van de eigen betrokkenheid bij het misdrijf.
**Welke misdrijven komen in aanmerking voor de kroongetuigenregeling?**
De kroongetuigenregeling wordt vooral ingezet bij ernstige georganiseerde misdaad, zoals liquidaties, grootschalige drugshandel, wapenhandel, mensenhandel en terrorisme. Het moet gaan om misdrijven waarvoor minimaal vier jaar gevangenisstraf staat. De regeling is bedoeld voor zaken waarbij regulier onderzoek onvoldoende resultaat oplevert.
**Hoe verloopt het proces na een kroongetuigedeal?**
Na het sluiten van de deal met de officier van justitie, wordt deze voorgelegd aan de rechter-commissaris voor goedkeuring. Vervolgens legt de kroongetuige verklaringen af, die worden gebruikt in het strafproces tegen de medeverdachten. De rechter beoordeelt uiteindelijk of de verklaringen betrouwbaar zijn en of er voldoende steunbewijs is voor een veroordeling.
**Wat gebeurt er als een kroongetuige liegt?**
Als een kroongetuige opzettelijk liegt of cruciale informatie achterhoudt, kan de deal worden ontbonden. Dit betekent dat de strafvermindering komt te vervallen en de oorspronkelijke straf alsnog wordt opgelegd. Daarnaast kan de kroongetuige worden vervolgd voor meineed of het belemmeren van de rechtsgang, wat extra straf oplevert.
### TL;DR
Een kroongetuige is een verdachte die in ruil voor strafvermindering (tot 50%) verklaringen aflegt over misdrijven van anderen, vooral bij zware georganiseerde criminaliteit. De regeling is controversieel vanwege risico's voor de getuige en de noodzaak van steunbewijs. Bescherming via een getuigenbeschermingsprogramma is vaak nodig, maar niet waterdicht.
### Key Takeaways
- Een kroongetuige krijgt strafvermindering (max. 50%) in ruil voor verklaringen over ernstige misdrijven van anderen.
- De regeling geldt alleen voor zware criminaliteit (4+ jaar gevangenisstraf), zoals drugshandel, moord of terrorisme.
- Verklaringen van een kroongetuige moeten worden ondersteund door steunbewijs vanwege mogelijke belangenverstrengeling.
- Kroongetuigen lopen groot gevaar en kunnen in een getuigenbeschermingsprogramma worden opgenomen.
- De deal moet worden goedgekeurd door het College van Procureurs-Generaal en de rechter-commissaris.