Herziening ten nadele
Herziening ten nadele is een zeldzame strafrechtprocedure in Nederland waarmee een eerdere vrijspraak, seponering of lichtere straf bij Rechtbank Rotterdam kan worden omgezet in een strengere veroordeling. Het is een uitzondering op het ne bis in idem-beginsel, dat herhaalde berechting voor identieke feiten uitsluit. Voor Rotterdammers geldt dit vooral bij zaken voor de Rechtbank Rotterdam, en alleen bij nieuwe, overtuigende bewijzen.
Waarom herziening ten nadele in Rotterdam?
Strafzaken in Rotterdam, zoals in de haven of wijken als Feijenoord, zoeken finale afdoening, maar nieuwe feiten kunnen een vonnis onderuithalen. Herziening ten nadele zorgt ervoor dat schuldigen niet vrijuit gaan, bijvoorbeeld door later ontdekt DNA of camerabeelden. Het ne bis in idem (art. 68 Grondwet, art. 310 Sv) wordt tijdelijk opzijgeschoven ten bate van maatschappelijke belangen bij zware delicten in de regio.
Wettelijke grondslag
De regels staan in het Wetboek van Strafvordering (Sv), artikelen 457-461. Kernpunten:
- Art. 457 Sv: Gronden zoals veroordeling van een mededader (lid 1a), onbekende feiten (lid 1b) of valse getuigenis (lid 1c).
- Art. 458 Sv: Enkel het Openbaar Ministerie (OM) in Rotterdam mag een verzoek indienen.
- Art. 459 Sv: Hoge Raad toetst toelaatbaarheid.
- Art. 460 Sv: Bij goedkeuring terug naar Rechtbank Rotterdam of hof.
- Art. 461 Sv: Nieuwe straf mag zwaarder zijn dan origineel, maar met grenzen.
Dit evenwicht waarborgt zekerheid en rechtvaardigheid voor Rotterdamse inwoners.
Voorwaarden voor herziening in Rotterdam
Strenge eisen: nieuwe feiten moeten
- Onbekend zijn tijdens de oorspronkelijke zitting bij Rechtbank Rotterdam.
- Beslissend zijn voor een zwaardere uitkomst.
- Val onder art. 457 Sv, zoals:
- Veroordeling van een medeplichtige.
- Latere bekentenis van verzwegen feiten.
- Ontmaskering valse bewijzen of getuigen.
Geen tijdslimiet, maar in Rotterdam slechts handvol zaken per jaar.
Procedure stap voor stap
- Verzoek OM Rotterdam: Indienen bij Hoge Raad.
- Hoge Raad-toets: Binnen 14 dagen hoorbaar maken (art. 459 Sv).
- Herbehandeling: Terugverwijzing naar Rechtbank Rotterdam.
- Uitspraak: Mogelijk strengere straf.
Verdachten in Rotterdam hebben hoorrecht en verdedigingskans. Neem contact op met Juridisch Loket Rotterdam voor gratis advies.
Rotterdamse voorbeelden
Voorbeeld: Piet wordt vrijgesproken van inbraak in de Rotterdamse haven door ontbrekend bewijs. Later matcht zijn DNA met sporen ter plekke. OM verzoekt herziening (art. 457 lid 1b Sv); Hoge Raad keurt toe, Piet krijgt 2 jaar cel bij Rechtbank Rotterdam.
Moord in Rotterdam-Zuid: Lisa vrijgesproken, maar partner later veroordeeld als medeplichtige. Art. 457 lid 1a Sv leidt tot herziening en 8 jaar straf voor Lisa.
Rechten en verplichtingen
Rechten verdachte
- Volledige verdediging, advocaat vergoed door Staat.
- Dossierinzage bij Rechtbank Rotterdam.
- Hoger beroep mogelijk.
Verplichtingen
- Meewerken aan procedure.
- OM deelt alle info.
Vergelijking: ten nadele vs. ten gunste
| Aspect | Herziening ten nadele | Herziening ten gunste |
|---|---|---|
| Initiatief | Alleen OM | Verdachte of OM |
| Gronden | Art. 457 Sv | Art. 444-456 Sv |
| Instantie | Hoge Raad, dan Rechtbank Rotterdam | Hoge Raad |
| Uitkomst | Zwaardere straf mogelijk | Alleen gunstiger |
| Frequentie | Iets vaker |
Veelgestelde vragen voor Rotterdammers
Kan herziening ten nadele meerdere keren?
Nee, na herziening geldt ne bis in idem strikt (art. 461 Sv).
Wat bij lopende tbs?
Mogelijk aanpassing, Hoge Raad beoordeelt evenredigheid.
Hoe lang duurt het?
Meestal 6-18 maanden bij Rechtbank Rotterdam.
Advocaatkosten?
Nee, gratis toevoeging via Raad voor Rechtsbijstand of Juridisch Loket Rotterdam.