Diefstal is een van de meest voorkomende misdrijven. Van winkeldiefstal tot woninginbraak: de wet kent verschillende vormen met uiteenlopende strafmaxima.
Eenvoudige diefstal (art. 310 Sr)
Diefstal is het wegnemen van een goed dat geheel of gedeeltelijk aan een ander toebehoort, met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen.
Elementen
- Wegnemen: onder eigen macht brengen
- Goed: stoffelijk voorwerp met waarde
- Van een ander: niet van de dader zelf
- Oogmerk toe-eigening: als eigenaar beschikken
- Wederrechtelijk: zonder toestemming
Strafmaat
Maximum: 4 jaar gevangenisstraf of geldboete 4e categorie
Gekwalificeerde diefstal (art. 311 Sr)
Bij verzwarende omstandigheden geldt een hoger strafmaximum.
Strafverzwarende omstandigheden
| Omstandigheid | Maximum |
|---|
| Door twee of meer personen | 6 jaar |
| Door braak, inklimming, valse sleutels | 6 jaar |
| 's Nachts in een woning | 9 jaar |
| Met geweld of bedreiging | 9 jaar |
| Bij brand, explosie of overstroming | 9 jaar |
Woninginbraak
Inbraak in een woning wordt extra zwaar bestraft vanwege de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer.
Aspecten
- Braak: forceren van toegang
- Inklimming: via raam, dak, etc.
- Valse sleutels: gestolen of nagemaakt
- Verbreking: openen van afgesloten ruimten
Winkeldiefstal
Winkeldiefstal is een veelvoorkomende vorm van diefstal.
Afdoening
- First offender: vaak strafbeschikking of OM-zitting
- Recidive: dagvaarding politierechter
- Civiele actie: schadevergoeding aan winkelier
Straatroof
Als bij diefstal geweld of dreiging wordt gebruikt, is sprake van diefstal met geweld of afpersing.
Strafmaat
- Diefstal met geweld: max. 9 jaar
- Afpersing: max. 9 jaar
- Met zwaar lichamelijk letsel: max. 12 jaar
- Met dood tot gevolg: max. 15 jaar
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Wat moet ik doen als ik verdacht word van diefstal?**
Als je verdacht wordt van diefstal, is het belangrijk om direct te zwijgen en een advocaat in te schakelen. De politie mag je verhoren, maar je bent niet verplicht te antwoorden. Een advocaat kan je bijstaan tijdens het verhoor en je rechten beschermen. Bij eenvoudige diefstal kan het OM soms volstaan met een transactie (geldboete), maar bij zwaardere verdenkingen volgt vaak een rechtszaak. Bewaar alle communicatie en documenten die relevant kunnen zijn voor je verdediging.
**Hoe hoog is de straf voor winkeldiefstal?**
Winkeldiefstal valt onder eenvoudige diefstal (art. 310 Sr) en kan maximaal 4 jaar gevangenisstraf of een geldboete van de 4e categorie (tot €22.500) opleveren. Voor first offenders is de straf vaak milder, zoals een strafbeschikking (geldboete) of een OM-zitting. Bij herhaling of grote schade kan de rechter een zwaardere straf opleggen. Daarnaast kan de winkelier civielrechtelijk schadevergoeding eisen. Het is verstandig om direct juridisch advies in te winnen.
**Wat is het verschil tussen diefstal en gekwalificeerde diefstal?**
Eenvoudige diefstal (art. 310 Sr) betreft het wegnemen van een goed zonder verzwarende omstandigheden, met een maximumstraf van 4 jaar. Gekwalificeerde diefstal (art. 311 Sr) geldt als er sprake is van verzwarende omstandigheden, zoals inbraak, geweld of nachtelijke diefstal in een woning. De strafmaxima liggen dan hoger: tot 6 jaar (bijvoorbeeld bij braak) of 9 jaar (bijvoorbeeld bij geweld of nachtelijke inbraak). De rechter houdt rekening met de ernst van de omstandigheden.
**Kan ik aangifte doen als ik slachtoffer ben van woninginbraak?**
Ja, bij woninginbraak is het belangrijk om direct aangifte te doen bij de politie. Dit kan online via politie.nl of op het politiebureau. Noteer alle gestolen spullen en maak foto’s van de schade (bijvoorbeeld geforceerde deuren of ramen). De politie start een onderzoek en je kunt een schademelding doen bij je verzekering. Bewaar alle bewijsstukken, zoals facturen van gestolen spullen, voor een eventuele schadeclaim. Een advocaat kan je helpen bij het verhalen van schade.
**Wat zijn de gevolgen van een veroordeling voor diefstal?**
Een veroordeling voor diefstal kan verstrekkende gevolgen hebben. Naast een straf (geldboete of gevangenis) kan het leiden tot een strafblad, wat problemen kan geven bij het vinden van werk, het afsluiten van verzekeringen of het aanvragen van een visum. Bij een zware veroordeling (bijvoorbeeld voor woninginbraak) kan de rechter ook bijkomende straffen opleggen, zoals een gebiedsverbod. Daarnaast kun je civielrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor schadevergoeding aan het slachtoffer.
**Hoe kan ik mijn woning beter beveiligen tegen inbraak?**
Goede beveiliging verkleint de kans op inbraak. Zorg voor stevige sloten (bijvoorbeeld SKG-keurmerk), een alarmsysteem en verlichting met bewegingssensoren. Sluit ramen en deuren altijd af, ook als je even weg bent. Laat geen waardevolle spullen in het zicht liggen en overweeg een buurtpreventie-app. Bij langere afwezigheid kun je buren vragen om op je huis te letten. Verzekeraars geven soms korting op de premie als je extra beveiligingsmaatregelen neemt.
**Wat is het verschil tussen diefstal en verduistering?**
Bij diefstal neem je een goed weg dat niet van jou is, zonder toestemming. Verduistering (art. 321 Sr) houdt in dat je een goed dat je al onder je hebt (bijvoorbeeld in bewaring hebt gekregen) toch voor jezelf houdt of verkoopt. Voorbeelden zijn een werknemer die geld uit de kassa steelt of iemand die een geleend voorwerp niet teruggeeft. Verduistering wordt bestraft met maximaal 3 jaar gevangenisstraf of een geldboete van de 4e categorie.
### TL;DR
Diefstal is het wederrechtelijk wegnemen van andermans goed, met straffen variërend van 4 jaar (eenvoudige diefstal) tot 15 jaar (diefstal met dodelijk gevolg). Verzwarende omstandigheden, zoals inbraak of geweld, leiden tot hogere straffen. Slachtoffers kunnen aangifte doen en schade verhalen, terwijl daders te maken krijgen met strafrechtelijke en civielrechtelijke gevolgen.
### Key Takeaways
- Eenvoudige diefstal (art. 310 Sr) wordt bestraft met maximaal 4 jaar gevangenisstraf of een geldboete.
- Gekwalificeerde diefstal (art. 311 Sr) kent hogere straffen bij verzwarende omstandigheden, zoals inbraak of geweld (tot 9 jaar).
- Woninginbraak wordt zwaarder bestraft vanwege de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer.
- Slachtoffers van diefstal kunnen aangifte doen en civielrechtelijk schadevergoeding eisen.
- Een veroordeling voor diefstal kan leiden tot een strafblad, wat gevolgen heeft voor werk, verzekeringen en reisdocumenten.