Alimentatie heeft fiscale gevolgen voor zowel de betaler als de ontvanger. Partneralimentatie is aftrekbaar en belast, kinderalimentatie niet.
Partneralimentatie
| Rol | Fiscale behandeling |
|---|
| Betaler | Aftrekbaar als persoonsgebonden aftrek |
| Ontvanger | Belast als inkomen in box 1 |
Afkoop partneralimentatie
Bij afkoop van partneralimentatie (ineens een bedrag betalen in plaats van maandelijks) zijn er twee mogelijkheden:
- Periodieke uitkering: Aftrekbaar voor betaler, belast voor ontvanger
- Afkoop als vermogensverdeling: Geen fiscaal gevolg
De formulering in het convenant bepaalt de fiscale behandeling.
Kinderalimentatie
Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen:
- Niet aftrekbaar voor de betaler
- Niet belast bij de ontvanger
Praktische gevolgen
Door de aftrekbaarheid van partneralimentatie:
- Betaler krijgt deel terug via belastingaangifte
- Werkelijke kosten zijn lager dan bruto-alimentatie
- Ontvanger houdt netto minder over dan bruto-alimentatie
Berekening netto-effect
| Betaler (bijv. 37% belasting) | Ontvanger (bijv. 19% belasting) |
|---|
| Bruto alimentatie | € 1.000 | € 1.000 |
| Belastingeffect | - € 370 (aftrek) | - € 190 (heffing) |
| Netto effect | Kost € 630 | Houdt € 810 over |
Aangifte inkomstenbelasting
Partneralimentatie moet worden opgegeven in de aangifte inkomstenbelasting:
- Betaler: bij 'uitgaven voor onderhoudsverplichtingen'
- Ontvanger: bij 'uitkeringen op grond van familierecht'
Moet ik bewijsstukken bewaren?
Ja, bewaar betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant. De Belastingdienst kan tot 5 jaar terugvragen om bewijs van de alimentatiebetalingen.
Wat als ik via LBIO alimentatie ontvang?
Het LBIO stuurt jaarlijks een jaaropgave die u kunt gebruiken voor de belastingaangifte. Hierop staat hoeveel alimentatie u heeft ontvangen.
Kan ik voorlopige teruggave krijgen?
Ja, als betaler van partneralimentatie kunt u een voorlopige teruggave aanvragen. Dan krijgt u maandelijks al een deel van het belastingvoordeel, in plaats van achteraf bij de aangifte.
## Veelgestelde vragen
**Is partneralimentatie aftrekbaar voor de betaler?**
Ja, partneralimentatie is aftrekbaar als persoonsgebonden aftrek in box 1. Dit betekent dat je het bedrag mag aftrekken van je belastbaar inkomen, waardoor je minder belasting betaalt. Het exacte voordeel hangt af van je belastingtarief. Bewaar altijd betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant, want de Belastingdienst kan hier tot vijf jaar later om vragen.
**Moet ik alimentatie opgeven in mijn belastingaangifte?**
Ja, zowel de betaler als de ontvanger moet partneralimentatie opgeven. De betaler vermeldt het bij 'uitgaven voor onderhoudsverplichtingen' en de ontvanger bij 'uitkeringen op grond van familierecht'. Kinderalimentatie hoef je niet op te geven, omdat deze geen fiscale gevolgen heeft. Gebruik betalingsbewijzen of een jaaropgave van het LBIO als bewijs.
**Hoe werkt de afkoop van partneralimentatie fiscaal?**
Bij afkoop van partneralimentatie zijn er twee opties: als periodieke uitkering (aftrekbaar voor betaler, belast voor ontvanger) of als vermogensverdeling (geen fiscaal gevolg). De formulering in het echtscheidingsconvenant bepaalt hoe de Belastingdienst het behandelt. Laat je hierover goed adviseren door een fiscalist of advocaat om onaangename verrassingen te voorkomen.
**Krijg ik als betaler van partneralimentatie geld terug van de Belastingdienst?**
Ja, door de aftrekbaarheid krijg je een deel van de betaalde alimentatie terug via je belastingaangifte. Je kunt ook een voorlopige teruggave aanvragen, zodat je maandelijks al een deel van het belastingvoordeel ontvangt. Het netto-effect hangt af van je belastingtarief. Bijvoorbeeld: bij een tarief van 37% kost €1.000 bruto alimentatie je netto €630.
**Hoeveel houdt de ontvanger van partneralimentatie netto over?**
De ontvanger moet de ontvangen partneralimentatie opgeven als inkomen in box 1 en hierover belasting betalen. Het netto-bedrag hangt af van het belastingtarief. Bijvoorbeeld: bij een tarief van 19% houdt de ontvanger van €1.000 bruto alimentatie netto €810 over. Gebruik de jaaropgave van het LBIO of betalingsbewijzen voor je aangifte.
**Wat gebeurt er als ik kinderalimentatie betaal of ontvang?**
Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen. De betaler mag het niet aftrekken en de ontvanger hoeft het niet op te geven als inkomen. Dit geldt zowel voor maandelijkse betalingen als voor afkoopsommen. Je hoeft kinderalimentatie dus ook niet te vermelden in je belastingaangifte.
**Kan ik alimentatiebetalingen stopzetten als mijn ex-partner hertrouwt?**
Bij partneralimentatie stopt de verplichting automatisch als de ontvanger hertrouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen. Dit staat vaak in het echtscheidingsconvenant. Voor kinderalimentatie geldt dit niet; die blijft meestal doorlopen tot het kind meerderjarig is of financieel zelfstandig. Controleer altijd je convenant of raadpleeg een advocaat.
### TL;DR
Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger, terwijl kinderalimentatie geen fiscale gevolgen heeft. De afkoop van partneralimentatie kan fiscaal verschillend behandeld worden, afhankelijk van de formulering in het convenant. Zowel betaler als ontvanger moet alimentatie opgeven in de belastingaangifte.
### Key Takeaways
- Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger, wat leidt tot een netto voordeel voor de betaler en een netto kostenpost voor de ontvanger.
- Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen: niet aftrekbaar voor de betaler en niet belast voor de ontvanger.
- De afkoop van partneralimentatie kan fiscaal verschillend behandeld worden, afhankelijk van de formulering in het echtscheidingsconvenant.
- Bewaar altijd betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant, omdat de Belastingdienst tot vijf jaar terug om bewijs kan vragen.
- Vraag als betaler van partneralimentatie eventueel een voorlopige teruggave aan om maandelijks al een deel van het belastingvoordeel te ontvangen.